این روزها، مصرف مواد مخدر و مواد اعتیادآور در بسیاری از جوامع شایع است و خطرات مرتبط با استفاده از آن‌ها می‌تواند منجر به عواقب شدید شود. مصرف مواد مخدر و روان‌گردان می‌تواند در سال‌های نوجوانی شروع شود، بنابراین بسیار مهم است که والدین درک کنند که نوجوانانی که این مواد را آزمایش می‌کنند، سلامت و ایمنی خود را به خطر می‌اندازند و شانس خود را برای معتاد شدن به آن‌ها افزایش می‌دهند. با صحبت با نوجوان خود در مورد عواقب مصرف مواد و اهمیت انتخاب‌های سالم، به پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان کمک کنید.
چرا نوجوانان از مواد مخدر استفاده یا سوء استفاده می‌کنند؟
عوامل مختلفی می‌تواند در مصرف مواد مخدر و سوء استفاده نوجوانان نقش داشته باشد. استفاده برای اولین‌بار اغلب در محیط‌های اجتماعی با موادی که به راحتی در دسترس هستند، مانند الکل و سیگار رخ می‌دهد. استفاده مداوم ممکن است نتیجه ناامنی یا تمایل به پذیرش اجتماعی باشد. نوجوانان ممکن است احساس نابودی ناپذیری داشته باشند و ممکن است عواقب اعمال خود را در نظر نگیرند و آن‌ها را به سمت خطرات خطرناک با مواد مخدر سوق دهد.
عوامل خطر رایج برای سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان عبارتند از:
- سابقه خانوادگی سوء مصرف مواد
- یک وضعیت سلامت روانی یا رفتاری، مانند افسردگی، اضطراب یا اختلال کمبود توجه/ بیش‌فعالی (ADHD)
- رفتار تکانشی یا ریسک پذیر
- سابقه وقایع آسیب زا، مانند تجربه یک تصادف رانندگی یا قربانی شدن
- عزت نفس پایین یا احساس طرد شدن اجتماعی
عواقب سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان
پیامدهای منفی سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
وابستگی به مواد مخدر: نوجوانانی که از مواد مخدر سوء استفاده می‌کنند، در معرض خطر مصرف جدی مواد مخدر در آینده هستند.
قضاوت بد: مصرف مواد مخدر در نوجوانی با قضاوت بد در تعاملات اجتماعی و شخصی همراه است.
فعالیت جنسی: مصرف مواد مخدر با فعالیت جنسی پرخطر، رابطه جنسی ناایمن و بارداری ناخواسته همراه است.
اختلالات سلامت روان: مصرف مواد مخدر می‌تواند خطر اختلالات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب را پیچیده یا افزایش دهد.
اختلال در رانندگی: رانندگی تحت تأثیر هر ماده مخدری می‌تواند مهارت‌های حرکتی راننده را مختل کند و راننده، مسافران و سایرین را در جاده در معرض خطر قرار دهد.
تغییرات در عملکرد مدرسه: مصرف مواد می‌تواند منجر به کاهش عملکرد تحصیلی شود.
اثرات مصرف مواد مخدر بر سلامتی
مصرف مواد مخدر می‌تواند منجر به اعتیاد به مواد مخدر، آسیب جدی، بیماری و مرگ شود. خطرات سلامتی داروهای رایج شامل موارد زیر است:
کوکائین: خطر حمله قلبی، سکته مغزی و تشنج
اکستازی: خطر نارسایی کبد و نارسایی قلبی
مواد استنشاقی: خطر آسیب به قلب، ریه‌ها، کبد و کلیه‌ها در اثر مصرف طولانی مدت
ماری جوانا: خطر اختلال در حافظه، یادگیری، حل مسئله و تمرکز؛ خطر روان پریشی ، مانند اسکیزوفرنی، توهم یا پارانویا – در اواخر زندگی مرتبط با استفاده زودهنگام و مکرر
مت آمفتامین: خطر رفتارهای روان پریشی ناشی از مصرف طولانی مدت یا دوزهای بالا
مواد افیونی: خطر دیسترس تنفسی یا مرگ ناشی از مصرف بیش از حد
سیگارهای الکترونیکی (ویپینگ): قرار گرفتن در معرض مواد مضر مشابه مانند قرار گرفتن در معرض سیگار کشیدن، خطر وابستگی به نیکوتین
صحبت در مورد مصرف مواد مخدر در نوجوانان
احتمالاً با نوجوان خود در مورد مصرف مواد مخدر و الکل گفتگوهای متعددی خواهید داشت. زمان‌هایی را انتخاب کنید که هردو آمادگی لازم برای صحبت کردن را دارید و تلفن‌ها را کنار بگذارید. همچنین مهم است که بدانید چه زمانی نباید مکالمه داشته باشید، مانند زمانی که با فرزندتان عصبانی هستید، آمادگی پاسخ دادن به سؤالات را ندارید، یا کودک شما مست یا عصبانی است.
برای صحبت با نوجوان خود در مورد مواد مخدر:
- دیدگاه نوجوان خود را بپرسید. از سخنرانی بپرهیزید، در عوض به نظرات و سوالات نوجوان خود در مورد مواد مخدر گوش دهید. به نوجوان خود اطمینان دهید که می‌تواند با شما صادق باشد.
- در مورد دلایل عدم استفاده از مواد مخدر بحث کنید. از تاکتیک‌های ترساندن خودداری کنید. تأکید کنید که چگونه مصرف مواد مخدر می‌تواند بر چیزهایی که برای نوجوان شما مهم هستند مانند ورزش، رانندگی، سلامتی و ظاهر تأثیر بگذارد.
- پیام‌های رسانه‌ای را در نظر بگیرید. رسانه‌های اجتماعی، برنامه‌های تلویزیونی، فیلم‌ها و آهنگ‌ها می‌توانند مصرف مواد مخدر را جذاب یا بی‌اهمیت جلوه دهند. در مورد آنچه نوجوانتان می‌بیند و می‌شنود صحبت کنید.
- راه‌های مقاومت در برابر فشار همسالان را مورد بحث قرار دهید. با نوجوان خود در مورد چگونگی رد پیشنهادات مواد مخدر فکر کنید.
- برای بحث در مورد مصرف مواد مخدر خود آماده باشید. به این فکر کنید که اگر نوجوانتان در مورد مصرف مواد مخدر شما بپرسد، چگونه پاسخ می‌دهید. اگر تصمیم گرفتید از مواد مخدر استفاده نکنید، دلیل آن را توضیح دهید. اگر از مواد مخدر استفاده می‌کردید، آنچه را که این تجربه به شما آموخته به اشتراک بگذارید.
سایر راهبردهای پیشگیرانه
راهبردهای دیگر را برای جلوگیری از سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان در نظر بگیرید:
- فعالیت‌های نوجوان خود را بشناسید. به محل زندگی نوجوان خود توجه کنید. دریابید که نوجوان شما به چه فعالیت‌هایی با نظارت بزرگسالان علاقه مند است و او را تشویق کنید تا در آن شرکت کند.
- قوانین و پیامدها را تعیین کنید. قوانین خانواده خود را توضیح دهید، مانند ترک مهمانی که در آن مصرف مواد مخدر رخ می‌دهد و سوار ماشینی با راننده‌ای که مواد مخدر مصرف می‌کند، نشوید. اگر نوجوان شما قوانین را زیر پا می‌گذارد، به طور مداوم عواقب آن را اجرا کنید.
- دوستان نوجوان خود را بشناسید. اگر دوستان نوجوان شما از مواد مخدر استفاده می‌کنند، ممکن است نوجوان شما نیز برای انجام آزمایش احساس فشار کند.
- داروهای تجویزی را پیگیری کنید. فهرستی از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه در خانه خود تهیه کنید.
- پشتیبانی ارائه دهید. وقتی نوجوانتان موفق شد تحسین و تشویق کنید. یک پیوند قوی بین شما و نوجوانتان ممکن است به جلوگیری از مصرف مواد مخدر توسط نوجوانتان کمک کند.
بیشتر بخوانید: اگر میخواهید با کودک خود رابطه ی صمیمی داشته باشید، بخوانید!
درخواست کمک برای سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان
اگر مشکوک هستید یا می‌دانید که نوجوان شما در حال آزمایش یا سوء استفاده از مواد مخدر است:
- با او صحبت کنید. شما باید خیلی زود مداخله کنید. مصرف گاه به گاه مواد مخدر می‌تواند به مصرف بیش از حد یا اعتیاد تبدیل شود و باعث بروز حوادث، مشکلات قانونی و مشکلات سلامتی شود.
- صداقت را تشویق کنید. آرام صحبت کنید و بیان کنید که نگران هستید. جزئیات خاصی را به اشتراک بگذارید تا از سوء ظن خود پشتیبانی کنید. هر ادعایی را که او می‌کند بررسی کنید.
- روی رفتار تمرکز کنید نه شخص. تاکید کنید که مصرف مواد مخدر خطرناک است اما این بدان معنا نیست که نوجوان شما فرد بدی است.
- به طور منظم چک کنید. زمان بیشتری را با نوجوان خود بگذرانید، از محل رفت و آمد نوجوان خود مطلع شوید و پس از بازگشت به خانه سؤالات خود را بپرسید.
- کمک حرفه‌ای دریافت کنید. اگر فکر می‌کنید نوجوان شما درگیر مصرف قابل توجه مواد مخدر است، برای کمک با پزشک، مشاور یا سایر ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی تماس بگیرید.
کلام آخر: هرگز زود نیست که با نوجوان خود در مورد سوء مصرف مواد صحبت کنید. گفتگوهایی که امروز دارید می‌تواند به نوجوان شما کمک کند تا در آینده انتخاب‌های سالمی داشته باشد.
