احتمالاً میتوانید تمام حواس اصلی را نام ببرید: بینایی، صدا، چشایی، لامسه و بویایی. اما آیا میدانید چرا آنها بسیار حیاتی هستند و چرا در حین رشد برای کودکان اهمیت بیشتری دارند؟ فراهم کردن فرصتهایی برای کودکان برای استفاده فعالانه از حواس خود هنگام کشف دنیای خود از طریق “بازی حسی” برای رشد مغز بسیار مهم است این به ایجاد اتصالات عصبی در مسیرهای مغز کمک میکند. فعالیتهای حسی، میل اکتشاف را در کودکان تحریک کرده و به طور طبیعی آنها را به کشف و استفاده از قواعد علمی در هنگام بازی، خلاقیت، تحقیق و بررسی تشویق میکنند. در ادامهی این مطلب به تعریف بازی حسی و فواید آن برای کودکان میپردازیم، با ما همراه باشید.
بازیهای حسی چیست؟
بازی حسی شامل هر فعالیتی است که حواس کودک را تحریک می کند: لامسه، بویایی، چشایی، حرکت، تعادل، بینایی و شنوایی. فعالیتهای حسی کاوش را تسهیل میکند و به طور طبیعی کودکان را تشویق میکند تا از فرآیندهای علمی در حین بازی، خلق کردن، تحقیق و کاوش استفاده کنند. فعالیتهای حسی به کودکان اجازه میدهد آستانههای خود را برای اطلاعات حسی مختلف اصلاح کنند و به مغزشان کمک میکند تا ارتباطات قویتری برای پردازش و پاسخ به اطلاعات حسی ایجاد کند.
به عنوان مثال، در ابتدا ممکن است کودک بازی مناسب با همسالان خود را در زمانی که چیزهای دیگری در محیط با سر و صدای متناقض در جریان است مشکل پیدا کند. با این حال، از طریق بازی حسی کاوش در صداها و وظایف، کودک یاد میگیرد که خود را با توانایی جلوگیری از سر و صدایی که مهم نیست وفق دهد و بر بازی که با همسالان خود اتفاق می افتد تمرکز کند.
مثال دیگر کودکی است که در خوردن غذاهایی با بافت مرطوب مانند اسپاگتی سختگیر است، استفاده از بازیهای حسی میتواند به کودک در لمس، بوییدن و بازی با بافت در محیطی بدون انتظار کمک کند.
همانطور که کودک اعتماد و درک این بافت را توسعه میدهد، به ایجاد مسیرهای مثبت در مغز کمک میکند تا بگوید درگیر شدن با این غذا بی خطر است. بازی های حسی به معنای واقعی کلمه به شکل دادن به آنچه که کودکان معتقدند مثبت و ایمن در مغز هستند کمک میکند. در نهایت، شکل دادن به انتخابهای کودکان و تأثیرگذاری بر رفتار.
بیشتر بخوانید: معرفی 6 بازی ساده برای تقویت هوش کودکان
چرا بازی حسی برای رشد سال های اولیه مهم است؟
در اینجا چند مثال برای تشریح اهمیت بازی حسی در سالهای اولیه آورده شده است:
- تحقیقات نشان میدهد که بازی حسی باعث ایجاد اتصالات عصبی در مسیرهای مغز میشود که منجر به توانایی کودک در تکمیل وظایف یادگیری پیچیدهتر میشود.
- بازی حسی از رشد زبان، رشد شناختی، مهارتهای حرکتی ظریف و درشت، مهارتهای حل مسئله و تعامل اجتماعی پشتیبانی میکند.
- این نوع بازی به رشد و تقویت حافظه کمک میکند.
- بازی حسی برای آرام کردن کودک مضطرب یا ناامید عالی است.
- این به کودکان کمک میکند تا ویژگیهای حسی (گرم، سرد، چسبنده، خشک) را بیاموزند.
بیشتر بخوانید: 11 مورد از فواید شن بازی برای کودکان
فواید بازی حسی برای کودکان
1. به رشد مهارتهای زبانی کمک میکند
مهارتهای زبانی کودک شما به طور طبیعی از طریق بازی حسی رشد میکند. وقتی کودک در هر نوع بازی، از جمله حسی، شرکت میکند، از طریق تجربیات در محیط خود یاد میگیرد و روشهای مختلفی برای برقراری ارتباط با احساسات، خواستهها و نیازها میآموزد. با درگیر کردن حواس، کودک شما یاد میگیرد که چگونه کاری را که انجام میدهد و احساسش را توصیف کند، در نهایت از کلمات توصیفی بیشتری برای برقراری ارتباط استفاده میکند.
2. به مهارتهای حرکتی ظریف کمک میکند
بازی حسی میتواند به کودک شما کمک کند تا مهارتهای حرکتی ظریفی مانند بستن بند کفش، نوشتن و زیپ کت خود را توسعه دهد. از طریق بازی لمسی که بر ساختن، ریختن و اختلاط تمرکز دارد، کودک شما توانایی خود را برای استفاده از گروههای عضلانی کوچک و هماهنگ کردن حرکات تقویت میکند. بازی لمسی راهی عالی برای استفاده از مهارتهای حرکتی ظریف کودک به شیوهای سرگرمکننده است. اجازه دادن به کودک شما برای کشف آزادانه محتویات حسی کوچک مانند ماکارونی خشک، غلات خشک، برنج یا حتی اسلایم یا خمیر بازی، میتواند مهارتهای حرکتی ظریف او را تقویت کند.
3. به مهارتهای حرکتی بزرگی کمک میکند
مهارتهای حرکتی بزرگ شامل نشستن، خزیدن، پریدن و دویدن است، فعالیتهایی که از عضلات بزرگ بدن کودک شما در بازوها، پاها و شکم استفاده میکنند.
چه فرزند شما تازه راه رفتن را یاد بگیرد یا سعی کرده باشد توپ را پرتاب کند، نکته کلیدی این است که به او فرصت کافی برای تمرین آزادانه این مهارتها بدهید.
4. به رشد شناختی کمک میکند
سوال پرسیدن، فکر کردن به نحوه کار کردن، انجام آزمایشها و تجزیه و تحلیل نتایج همه بخشی از رشد شناختی سالم هستند. اینگونه است که ما چیز جدیدی یاد میگیریم و چیزها را کشف میکنیم. این نیز نحوه حل مشکل ما است. با بازی حسی، کودک شما روی مهارتهای حل مسئله کار می کند. این فعالیتها آنها را تشویق میکند تا چگونگی بازی کردن و درگیر شدن با تجربیات مختلف و همچنین نحوه مانور دادن با چالشهایی را که با آنها روبرو میشوند، مانند چگونگی برنج از ظرفی به ظرف دیگر یا چگونگی حفظ تعادل در تاب.
5. اثر آرام بخش دارد
سیستم حسی شما میتواند به آرامش شما کمک کند. این امر به ویژه برای کودکان هنگام رشد بسیار مهم است. بازی حسی مانند خمیر بازی میتواند به تنظیم سطح برانگیختگی کلی کودک کمک کند و او را آرام سازد. از سوی دیگر، بازی حسی میتواند به کودکی که ممکن است اختلال بیش فعالی یا نقص توجه داشته باشد کمک کند.
6. تعامل اجتماعی را تقویت میکند
با درگیر شدن در بازی حسی با خواهر و برادر یا همسالان، کودک شما شروع به رشد مهارتهای اجتماعی میکند. آنها یاد خواهند گرفت که چگونه ارتباط برقرار کنند، چگونه مشکلات را عیب یابی کنند و یاد بگیرند که با نحوه بازی دیگران سازگار شوند.
بیشتر بخوانید: ۶ بازی حسی مفید برای کودکان
کلام آخر: بازیهای حسی یکی از انواع بازیهایی است که میتواند مهارتهای حرکتی، حواس پنجگانه و تمرکز کودک را تقویت کند. بازیهای حسی راهی است که کودکان شما در سایر زمینههای زندگی انعطافپذیرتر و سازگارتر شوند. با درگیر کردن حواس آنها و توسعه این مهارتها، جهان کمتر ترسناک میشود، زیرا آنها ابزارهای مناسبی را برای کنترل هر چیزی که سر راهشان قرار می گیرد ایجاد کردهاند.