بسیاری از والدین از شیطنت کودکان خود شکایت دارند. آن‌ها از این‌که فرزندی بازیگوش و شیطون دارند که از آن‌ها حرف شنوی ندارند، احساس خجالت می‌کنند. این کودکان دوست دارند همه چیز را کشف کنند و مدام در حال بازیگوشی و شیطنت هستند. همین رفتارهای آن‌ها باعث می‌شود که صبر و تحمل والدینشان تمام شود و آن‌ها را تنبه بدنی کنند. از طرفی آموزش اطاعت اولیه و تعیین حد و مرز یکی از حیاتی‌ترین جنبه‌های فرزندپروری است. ما معمولا از فرزندانمان انتظار داریم که از قوانین پیروی کنند و به اختیارات ما احترام بگذارند و شیطنت نکنند. دغدغه اصلی بیشتر والدینی که کودکی شیطون دارند، این است که بدانند چگونه می‌توانند کودک خود را مطیع و حرف گوش کن، تربیت کنند. اما سوال این است که تربیت کودکی مطیع و حرف گوش کن که حق هیچ‌گونه مخالفتی را ندارد تا چه اندازه درست و خوب است؟ در این مقاله ما پاسخ تمام این سوالات را ارائه داده‌ایم.
تربیت کودک شیطون یا مطیع؟
شیطنت و بازیگوشی کودکان اگرچه ممکن است پدر و مادر و اطرافیان را خسته کند، اما این بازیگوشی کمک می‌کند تا کودک مستقل‌تر شود و از نشان دادن خود واقعی بیم نداشته باشد. کودک شیطون و بازیگوش به راحتی می‌تواند با جهان اطراف ارتباط بهتری برقرار کنند و در نتیجه مهارت بهتری در حل مشکلات پیدا می‌کند. بچه شیطون و بازیگوش به دنبال تایید دیگران نیست، بنابراین از اشتباه کردن یا احمق به نظر رسیدن نمی‌ترسد و عقیده خودش برایش از همه مهم‌تر است. او به راحتی می‌تواند با احساسات درونی خود ارتباط برقرار کند و رفتار روحیه خود را سریعاً بفهمد و به این ترتیب توانایی بهتری برای مدیریت احساساتش پیدا می‌کند. او معمولاً استرس کم‌تری دارد و صبورتر از سایر کودکان است .درست است که همراهی یک کودک پرانرژی می‌تواند بسیار خسته‌کننده باشد، اما محدود کردن و مطیع کردن این کودکان پاسخ درستی به رفتار آن‌ها نیست. درعوض باید به‌دنبال راه‌هایی باشید که روحیه‌ی او را به سوی کارهای دیگری هدایت کنید و هر چیزی را که باعث تمایل بیشتر او به این رفتار می‌شود، حذف کنید. تربیت کودکی حرف گوش و مطیع که هیچ‌گاه مخالفت‌های خود را بروز نمی‌دهد و آنچه را که به او گفته شده بدون هیچ‌گونه سوالی انجام می‌دهد به معنای تربیت درست و خوب نیست، زیرا کودکان مطیع به بزرگسالانی مطیع تبدیل می‌شوند. آن‌ها کم‌تر از خودشان دفاع می‌کنند و بیشتر مورد سوء استفاده قرار می‌گیرند. آن‌ها همچنین قادرند به سادگی از دستورات بدون هیچ سوالی پیروی کنند، بدون این‌که مسئولیت اعمال خود را بر عهده بگیرند. بچه‌های خجالتی و مطیع معمولاً از کمبود اعتماد به نفس و مشکلات درونی زیادی رنج می‌برند و آن‌ها احساسات خود را سرکوب می‌کنند. اطاعت در کودکان خردسال به معنای آموزش احترام و سایر ویژگی‌های مهم شخصیتی است. مشکل این است که مطیع کردن کودکان شیطون همیشه آسان نیست. در واقع، چیزی که ما نمی‌دانیم این است که راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانیم کودک شیطون خود را به گونه‌ای تربیت کنیم که مطابق انتظارات و قوانین ما رفتار کند.
راه‌های موثر برای تربیت فرزند حرف گوش کن
آموزش اطاعت و حرف شنوی به کودکان شیطون، مطمئناً گاهی اوقات می‌تواند خسته کننده و سخت باشد و مهم است که فرزندان ما فقط به این دلیل به حرف ما گوش نمی‌کنند که می‌ترسند مجازات شوند یا سعی کنند فقط ما را تحت تأثیر قرار دهند. راه‌های موثر برای تربیت فرزند مطیع عبارتند از:
1- از لحن ملایم استفاده کنید
ما به عنوان والدین اغلب وقتی فرزندانمان بدرفتاری و یا شیطنت می‌کنند یا از انتظارات ما سرپیچی می‌کنند، فریاد یا جیغ می‌زنیم. با این حال، این موثرترین رویکرد برای تربیت کودک نیست. هیچ چیز مثبتی از فریاد زدن یا جیغ زدن حاصل نمی‌شود. کاری که می‌توانید برای جلب احترام فرزندتان انجام دهید این است که از لحن صدایی نرم استفاده کنید. آرامش خود را حفظ کنید و دستورالعمل‌های واضحی در مورد نحوه اطاعت از فرزندتان ارائه دهید.
برای مثال، اگر می‌خواهید وقتی که به کودک خود می‌گویید که اسباب‌بازی‌هایشان را کنار بگذارد و به حرف شما گوش کند، باید به او نشان دهید که چگونه این کار را انجام دهد. دست فرزندتان را بگیرید و در حالی که اسباب‌بازی‌ها را یکی یکی داخل جعبه او قرار می‌دهید، کودکتان را راهنمایی کنید. همچنین، از فرزندتان انتظار نداشته باشید که بار اول آن را درست انجام دهد. پیروی از قوانین و انتظارات چیزی نیست که یک شبه به دست آید. ممکن است نیاز به یک سری مراحل بعدی داشته باشد و این اشکالی ندارد.
2- از تکرار خودداری کنید
پیگیری و تکرار دستورات شما به فرزندتان دو چیز متفاوت است. شما می‌توانید پیگیری کنید تا مطمئن شوید که فرزندتان دستورات شما را در زمان دیگری دنبال می‌کند. اما هنگامی که برای اولین‌بار به کودک خود می‌گویید که اسباب بازی‌های خود را کنار بگذارد، مهم است که دستورالعمل‌های شما واضح و قابل درک باشد. از تکرار دستورات خود برای بار دوم یا سوم خودداری کنید. در غیر این صورت ممکن است کودک شما تصور کند که می‌تواند دستورات اولیه شما را به تعویق بیندازد و صبر کند تا قبل از انجام آنچه خواسته‌اید درخواست خود را تکرار کنید.
3- به آن‌ها بگویید که دوست دارید چه کاری انجام دهند به جای این‌که چه کاری انجام ندهند
ما به عنوان والدین بیشتر تمایل داریم از کلمات “نه” یا “نباید” استفاده کنیم تا فرزندانمان را از دردسر یا خطر دور نگه داریم. ما می‌گوییم، “نه، به آن دست نزن” یا “نباید روی مبل بالا و پایین بپری”. اغلب کودکان شیطون می‌دانند که کارهایی وجود دارد که مجاز به انجام آن‌ها نیستند، بنابراین گاهی اوقات کلمه “نه” و “نکن” کافی نیست. در عوض، سعی کنید به فرزندتان بگویید چه کاری می‌تواند انجام دهد. به جای کارهایی که فرزندتان مجاز به انجام آن‌ها نیست، فعالیت‌ها یا رفتارهای جایگزین را پیشنهاد دهید. اگر نمی‌خواهید فرزندتان روی مبل بالا و پایین بپرد، می‌توانید به جای آن فعالیت‌های مجاز دیگر را پیشنهاد دهید. به عنوان مثال، می‌توانید فرزندتان را دعوت کنید تا به جای آن با پازل بازی کند یا کارتون تماشا کند.
4- با قوانین خود سازگار باشید
اگر با قوانین و انتظارات خود سازگار نباشید، آموزش اطاعت به کودک مؤثر نخواهد بود. اگر به چیزی «نه» می‌گویید، حتماً به طور مداوم به آن پایبند باشید. اگر فرزندتان همان رفتار نادرست را تکرار کرد، به جای هیچ کاری، نافرمانی را با عواقب همراه کنید. این کمک می‌کند مطمئن شوید که در صورت درخواست و تذکر، به حرف شما گوش می‌کنند.
5- فرزندتان را تشویق کنید تا دستورات شما را بپذیرد
آیا می‌دانستید وقتی فرزندتان دستورات شما را به تأخیر می‌اندازد، باز هم نافرمانی است؟ حتی اگر فرزند شما خواسته شما را انجام دهد، اما ده دقیقه بعد از درخواست شما این کار را انجام دهد، این بی احترامی است. فرزند شما در نهایت با درخواست شما موافقت کرد، این درست است. اما در این مورد، فرزند شما این کار را طبق شرایط خودش انجام داده است. راه حل این وضعیت چیست؟ پیشنهاد می‌شود با استفاده از جملاتی مانند «بله، مامان» یا «باشه مامان، این کار را انجام می‌دهم»، از فرزندتان بخواهید تا از شما حرف شنوی داشته باشند. اطاعت از دستورات و انتظارات شما نباید دشوار باشد. چالش برانگیزترین جنبه، کمک به کودکان برای مقاومت در برابر وسوسه‌هایی است که باعث می‌شود از خواسته‌های شما سرپیچی کنند.
کلام آخر: اگر همیشه فکر می‌کردید که تربیت کودک با ادب به این معنا است که بچه‌ها باید بدون چون و چرا مطیع باشند و هیچ شیطنت و مخالفتی با شما نکنند، از شما تقاضا می‌کنیم که در این مورد تجدید نظر کنید. بچه‌ها وقتی به افکارشان گوش می‌دهیم، با احترام با آن‌ها رفتار می‌کنیم و با روش‌های درست از آن‌ها می‌خواهیم که به حرف ما گوش دهند، بهتر و درست‌تر رفتار می‌کنند. آموزش حرف شنوی به کودک شیطون ممکن است سخت باشد، اما باید صبور باشید و فراموش نکنید که کودکی نقشی مهمی در تربیت و شکل‌گیری شخصیت فرزندتان در بزرگسالی دارد. این شما هستید که باید با درایت، آگاهی و صبر انسان شاد و با اعتماد به‌نفسی را به جامعه تحویل دهید.
منبع: childrencentral
