برای کودکان کلمات ناسزا بسیار جذاب است. بچه‌های خردسال اغلب چیزی را که شنیده اند تکرار می کنند. بچه‌های بزرگتر اغلب می‌خواهند واکنش والدین خود را آزمایش کنند. اگر کودک شما شروع به کاربردن الفاظ زشت کرده است، چندین تکنیک انضباطی وجود دارد که می‌توانید برای جلوگیری از زبان نامناسب استفاده کنید. روش برخورد با حرف زشت کودک، اثر ماندگاری بر رفتار آینده او دارد. بنابراین باید نکات مهمی را در این باره بدانید.
چرا کودکان فحش می‌دهند
حرف‌های پرخاشگرایانه یا ناسزاگویی می‌تواند به علت جلب توجه، قدرت‌طلبی و کنترل محیط، ناکامی، افسردگی و اضطراب، بیان نوعي اعتراض، رسيدن به خواسته‌ها و اهداف، الگوپذیری از والدین و دوستان، به عنوان کانالی برای برقراری ارتباط و بروز هیجانات منفی و عصبانیت بروز پیدا کند.
در پاره‌ای از موارد كودكان با به کار بردن حرف‌های زشت می‌توانند به خواسته‌های خود برسند. بنابراین از آن به عنوان راهی برای رسیدن به اهداف خود استفاده می‌کنند و در بلندمدت جزو رفتار آنان خواهد شد.
روش‌های فرزندپروری سختگیرانه والدین که مدام به کودک امر و نهی می‌کنند و بر کودک کنترل دارند و همچنین رفتارهای پرخاشگرانه آنها، ناسزاگویی کودک را افزایش می‌دهد. کودک احساس می‌کند با استفاده از این روش دیگران بیشتر به او گوش می‌دهند و آنها را برای پذیرفتن نظر خودشان ترغیب می‌کند و نیز گاهی کودک روش مناسب بیان و تخیله هیجانات منفی و خشم خود را بلد نیست. بنابراین شروع به ناسزاگویی می‌کند.
آیا باید معنی فحش را توضیح دهید؟
به طور کلی، کودکان نوپا و کودکان پیش دبستانی نیازی به توضیح دادن درباره فحش ندارند. آنها خیلی کوچک هستند و نمی‌توانند برخی از مفاهیم موجود در فحش‌ها را درک کنند. کافی است فقط بگوییم ، “این کلمه خوبی نیست”.
کودکان بالای چهار سال می‌توانند با یک توضیح ساده به خوبی نتیجه بگیرند. اگر فکر می‌کنید ممکن است کودک شما معنی کلمه را درک کند، می‌توانید از او بپرسید که فکر می‌کند این کلمه به چه معنی است. سپس از اصطلاحات عمومی برای توضیح اینکه چرا خوب نیست استفاده کنید. در ادامه به بیان چند نکته‌ی انضباطی می‌پردازیم که می‌توانید از آنها برای جلوگیری از بددهنی کودک استفاده کنید.
به ارزش های خانوادگی خود فکر کنید
ارزش‌های خانوادگی شما نقش مهمی در تصمیم‌گیری در مورد نحوه پاسخگویی به سخنان ناسزا خواهد داشت. برای برخی از خانواده‌ها، فحش دادن چیز مهمی نیست و والدین می‌پذیرند که بچه‌ها احتمالاً از کلمات زشت استفاده می‌کنند. برای خانواده‌هایی که به خصوص از فحش دادن آزرده خاطر می‌شوند، مهم است که فورا به مشکل رسیدگی شود.
در هر صورت با کودک خود در مورد اینکه افراد مختلف ارزش‌های مختلفی دارند صحبت کنید. اگرچه ممکن است فحش دادن برای شما آزاردهنده نباشد، اما برای بعضی از مردم آزاردهنده است. اگر خانواده شما فحش نمی‌دهند، به فرزند خود بگویید که ممکن است فحش‌های دیگران را بشنود، اما این بدان معنا نیست که با ارزش‌های خانواده شما همسو است.
دلیل را در نظر بگیرید
هنگام تصمیم گیری در مورد نحوه برخورد به فحش دادن، به دلایل احتمالی انتخاب کلمات توسط فرزندتان توجه کنید. نحوه و مکان استفاده از فحش مهم است. تکرار کلمه‌ای که یک بچه 5 ساله در اتوبوس شنیده است با فحش دادن یک نوجوان 15 ساله به معلم بسیار متفاوت است. گاهی اوقات کودکان به دلیل نداشتن مهارت‌های مهم زندگی مانند مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی فحش می‌دهند. اگر اینطور است، مهم است که فوراً آن مهارت‌ها را به کودک خود آموزش دهید. در غیر این صورت، می تواند عواقب مادام العمر داشته باشد.
بزرگسالانی که فاقد مهارت‌های اجتماعی یا مهارت‌های کنترل تکانه هستند، ممکن است به دلیل استفاده از زبان نامناسب از شغل اخراج شوند. آنها همچنین اگر با سخنان خود به دیگران توهین کنند، ممکن است مشکلاتی را در رابطه تجربه کنند. اگر فکر می‌کنید فحش دادن نشانه‌ای از یک مشکل بزرگتر است، مانند فقدان مهارت‌های مدیریت خشم، آن مهارت‌ها را به عنوان بخشی از استراتژی نظم و انضباط خود آموزش دهید.
یک الگوی رفتاری خوب باشید
نوع رفتاری را که برای فرزندتان مدل‌سازی می‌کنید در نظر بگیرید. اگر فحش بدهید، احتمالاً فرزندتان نیز این کار را خواهد کرد. گفتن حرف‌هایی مثل “این‌ها حرف‌های بزرگترها است، بنابراین من می‌توانم آنها را بگویم اما تو نمی‌توانی”، برای حل مشکل کافی نیست. کودکان می‌خواهند مانند بزرگسالان باشند و از آنچه شما انجام می‌دهید کپی می‌کنند.
اگر کودک شما از شما تقلید کرده و فحش می‌دهد، اولین خط دفاعی باید تغییر زبان خودتان باشد. اگر الگوی خوبی در این مورد باشید که چگونه خشم خود را بدون فحش دادن و بی‌ادبی کردن ابراز می‌کنید، کودک شما نیز یاد می‌گیرد که چگونه این کار را انجام دهد.
مراقب راه‌های دیگری که ممکن است کودک شما فحش دادن را یاد بگیرد، باشید. اگر به فرزندتان اجازه تماشای فیلم یا بازی‌های ویدئویی را بدهید که در آنها از فحش یا کلمات نامناسب استفاده می‌کنند، احتمالاً او نیز آن را انتخاب می‌کند. اگر می‌خواهید زبان کودک خود را اصلاح کنید، آنچه را که به او اجازه می‌دهید در معرض آن قرار بگیرد، محدود کنید.
بیشتر بخوانید: تاثیر رفتار والدین برای داشتن کودکی مودب
اگر کودک شما به دنبال جلب توجه است آن را نادیده بگیرید
کودکان اغلب رفتاری را تکرار می‌کنند که مورد توجه بسیاری قرار می‌گیرد. اگر به فحش دادن او بخندید یا به او بیش از حد توجه نشان دهید، مطمئن باشید که کودک شما این حرف را دوباره می‌زند. نادیده گرفتن رفتار می‌تواند یک شروع خوب باشد، خصوصاً برای کودکان خردسال.
اگر فحش دادن، علی رغم نادیده گرفتن آن، تکرار شد به کودک خود توضیح دهید که کلمه خوبی نیست و دیگر نباید از آن استفاده شود.
قوانین مربوط به فحش دادن را تعیین کنید
اگر فحش دادن کودک شما به یک مشکل تبدیل شود، ممکن است لازم باشد یک قانون خانگی برای حل آن ایجاد کنید. قانونی که می‌گوید: “از زبان مناسب استفاده کنید” می‌تواند کمک کند. بچه‌ها ممکن است به یک هشدار و یادآوری درباره آنچه “مناسب” است، نیاز داشته باشند.
پیامدهای منفی اعمال کنید
اگر قانونی در مورد فحش دادن ایجاد کرده‌اید اما بددهنی کودک شما همچنان ادامه دارد، ممکن است اعمال پیامد منفی لازم باشد. در مقابل ناسزایی کودک به جای تنبیه‌های ناکارآمد، محرومیت‌های موثر را در نظر بگیرید و او را از انجام فعالیت‌های مورد علاقه‌اش مثل فوتبال بازی کردن و یا استفاده از تبلت و … محروم کنید، البته لازم به ذکر است که این پیامدها، از قبل اطلاع داده شود و برای کودک بدیهی باشد و بداند چه محرومیتی در انتظارش است. در اعمال پیامدها اعتدال را حفظ کنید و کاملا با آرامش برخورد کنید.
برای حرف درست پاداش در نظر بگیرید
سخن گفتن پسندیده او را تشویق کنید، تا بداند چه نوع واژه‌هایی را ترجیح می‌دهید. کودکی که در مدرسه به مشکل بر می‌خورد یا وقتی عصبانی است به مردم فحش می‌دهد می‌تواند از یک سیستم پاداش رسمی بهره‌مند شود که به دلیل استفاده از کلمات مناسب به او پاداش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: چه قوانینی در خانه موجب تربیت بهتر کودک می‌شود؟
کلام آخر: بیشتر کودکان دوست دارند واژه‌هایی که می‌شنوند و یا خودشان می‌سازند را به زبان بیاورند. درمورد حرف بد همین مساله صدق می‌کند. کودک ممکن است این واژگان را از منابع مختلف داخل و خارج از خانه شنیده باشد. مراقب دوستان، رسانه‌ها و حتی کلام خود باشید، زیرا آنچه به گوشش می‌رسد از دهانش بیرون می‌آید.
