بازی کودک با دوستانش، یک راه مهم برای کودکان برای یادگیری قوانین اجتماعی، مانند به اشتراک گذاشتن، نوبت گرفتن، انعطافپذیری بیشتر، اعتماد به نفس و حل مسائل است و البته که بازی کردن برای کودکان بسیار سرگرم کننده است. اما برای برخی از بچهها، ایجاد دوستیهای جدید میتواند به سختی یادگیری یک زبان جدید باشد.
کودک شما ممکن است ذاتاً خجالتی یا محتاط باشد، که لزوما چیز بدی نیست. به جای اینکه سعی کنید شخصیت فرزندتان را تغییر دهید، میتوانید به او کمک کنید آنقدر علاقه پیدا کند که در ارتباط با دوستان جدید احساس راحتی بیشتری کند. نکته کلیدی این است که گامهای کوچک و ملایمی بردارید تا او را تشویق کنید بدون اینکه خیلی اصرار کنید.
در در ادامه چند نکته درباره پیشنهادهای بازی کودک با همسن و سالانش وجود دارد که ممکن است به شما کمک کند.
هم بازی کودک نوپا خود باشید
برای اینکه کودکتان به بازی در جمع عادت کند، باید در خانه با کودکان نوپا بازی کنید. این بدان معناست که شما باید همبازی کودک نوپا خود شوید. این یک راه خوب برای آموزش لذت به اشتراک گذاری و ایجاد پیوندها به فرزندتان است. شوهر یا سایر اعضای خانواده خود را نیز شرکت دهید و به نوبت با اسباب بازیهای فرزندتان بازی کنید. این نه تنها اشتراک گذاری را تشویق میکند، بلکه کودک نوپای شما را نیز به بازی گروهی عادت میدهد.
کودکان کوچک چگونه و چه زمانی باهم بازی میکنند؟
بهتر است به آرامی نظارهگر کارهای کودکان باشید و زمینههای مساعدی را فراهم نمایید تا فرزند شما با دیگران همبازی شود. در پارک، مهمانی بچهها یا خانه همسایهتان، حتماً کودکتان را به بچههای دیگر معرفی کنید. اکنون زمان آن فرا رسیده است که فرزندتان را به دوستی با افرادی جدا از مراقبان تشویق کنید. این بهترین راه برای آشنا کردن کودک با سایر بچههای هم سن و سال اوست.
زمان بازی کودک را مشخص کنید
اگر همسایهها، دوستان یا افرادی دارید که فرزندانی نزدیک به سن کودک شما دارند، همه آن کودکان را با هم، همبازی کنید. زمان بازی را تنظیم کنید در حالی که ممکن است کمی طول بکشد تا به آن عادت کنید، اما ایجاد فرصتهای بازی در خانههای یکدیگر یا پارک محله، راه ایدهآلی برای کمک به کودک شما برای پاسخ مثبت به بچههای دیگر است.
اگر همبازیهای فرزندتان را به منزل دعوت میکنید، باید ابتدا با والدین آنها مذاکره کرده، مثلاً قرار بگذارید که تا چه اندازه بچه ها مجاز هستند خود را کثیف کنند و آیا مانعی ندارد به کودکان عصرانه داده شود؟ چه موقع کودک باید به خانه مراجعت کند و آیا به غیر از این موارد چیزی هست که میزبان ملزم به رعایت آن باشد؟
نیازهای کودک خود را در کانون توجه قرار دهید
بازی کردن با کودکان کوچک مستلزم توجه به نیازهای لحظهای اوست. اگر کودک شما به هر دلیلی خسته، خوابآلود، گرسنه یا بدحال است، احتمالاً درگیری با همبازیهایش رخ خواهد داد. بنابراین، شناخت روحیه آنها و حمایت از بازی در زمانی ضروری است که به آنها امکان میدهد از همراهی یکدیگر لذت ببرند.
اهمیت بازی کودک با همسن و سالانش
دلبستگیهای اولیه خانوادگی ممکن است تعیین کننده سهولت برقراری دوستی و سایر روابط با فرزندان باشد. کودکانی که روابط محبتآمیز، پایدار و قابل قبولی با والدین و خواهران و برادران خود دارند، معمولاً روابط مشابهی با دوستان و همبازیهای خود برقرار میکنند.
اولین دوستی زمانی ایجاد میشود که کودک حدوداً 3 ساله باشد. مانند بزرگسالان، کودکان پیش دبستانی تمایل به ایجاد دوستی با کودکانی دارند که علایق مشترک دارند، دوست داشتنی هستند، حمایت میکنند و از نظر سن و ظاهر مشابه هستند. دوستیهای دوران کودکی فرصتهایی را برای کودکان ایجاد میکند تا یاد بگیرند که چگونه در کنار همسالان خود رفتار کنند، احساساتشان را کنترل کنند، وسایلشان را به اشتراک بگذارند، ارزشها را بیاموزند و رفتارهای بالغتر را تمرین کنند.
کودکان پیش دبستانی که بین همسالان خود محبوب هستند در این فعالیتها برتری دارند. این کودکان میدانند که چگونه دوست باشند، نه فقط چگونه دوست داشته باشند. از سوی دیگر، کودکانی که با همبازیهای خود بد رفتار میکنند یا خصومت مستقیم دارند، محبوبیت کمتری دارند. به نوبه خود، کودکان پرخاشگر اغلب دوستان کمتری دارند، که خصومت آنها را بیشتر میافزاید.
بیشتر بخوانید: 8 بازی سرگرمکننده برای آموزش کار گروهی به کودکان
بازی با همسالان یا بزرگسالان؟
اگر کودک شما تمام مدت با کودکان بزرگتر و یا بزرگسالان سر و کار داشته باشد، همیشه تجربه خواهد کرد که دیگران همه چیز را بهتر از او انجام میدهند. او هر چقدر هم که تلاش کند مانند آنها نخواهد شد. اما اگر کودک اکثر اوقات با بچههای کوچکتر همبازی باشد یا با بزرگسالانی که در هنگام بازی کودک اجازه میدهند او دائما برنده باشد یا به طور کلی بر روی موفقیتهای او زیاد تکیه میکنند، مغرور و متکبر خواهد شد.
احتمالاً زمانی که چنین کودکی با همسالانی مواجه شود که هم بنیه یا تواناتر از او هستند و مانند والدین به او امتیاز نمیدهند، دچار مشکلاتی خواهد شد. اگر قرار است کودک در طول زمان در جامعه با همسالان خود کنار بیاید و احساس خوشایندی داشته باشد، باید قواعد کارهای جمعی و اشتراکی را با همبازیهایش تجربه کند. در میان گروه همسالان، او آسانتر میآموزد تا تواناییهای خود را درست تخمین بزند، یک بار پیروز شود و بار دیگر تسلیم شود، زیرا اکثر آنها در یک سطح هستند و نیازها و مشکلات و امکانات مشابهی دارند.
کودکان وقتی تقریبا در یک سطح هستند از نظر رشد و پیشرفت بیشتر به همدیگر کمک میکنند و همانند دو کشتی گیر هستند که در یک وزن با همدیگر میخواهند کشتی بگیرند، در این جور مواقع هر دو کشتی گیر بهتر به همدیگر کمک میکنند و میتوانند یک زورآزمایی رشد دهندهای را داشته باشند، در صورتی که اگر یکی وزن بیشتری داشته باشد کشتی جذابیت نداشته و کنش متقابل کمتر صورت میگیرد.
کودکان به بچههای دیگر نیازمندند تا از یکدیگر چیزی بیاموزند. همسالان بهتر از بزرگسالان کشش و جذبه دارند، از آنان خیلی سریعتر و بهتر میتوان یاد گرفت، زیرا آنان یکدیگر را بهتر درک میکنند. کودکی که تازه سه چرخه سواری یاد گرفته است، دقیقا میداند مشکلات در کجاست و چگونه باید بر آنها غلبه کرد. او خیلی بهتر از والدین میتواند کودک مبتدی را به طور صحیح راهنمایی کند و به راحتی به او نشان میدهد که چگونه باید آن را انجام دهد. علاوه بر این خیلی بهتر است از یک همبازی همسال تقلید کند تا از بزرگسالان که غالبا همه چیز را بهتر بلدند.
بیشتر بخوانید: معرفی 6 بازی ساده برای تقویت هوش کودکان
عدم تمایل کودک به بازی با کودکان دیگر
تمایل کودک به بازی با بچههای دیگر یکسان نیست. بعضی از بچهها بیشتر از بچههای دیگر معاشرتی و اهل بازی با کودکان همسن خود هستند و بعضی بچهها ذاتا آرام ترند. این اختلاف طبیعی است اما تمایل به بازی با کودک دیگر و داشتن همبازی، در وجود هیچ کودکی به صفر نمیرسد. عدم تمایل کودک به بازی با بچههای دیگر علل مختلفی دارد. علت بیمیلی کودک به بازی با همسالان ممکن است به وضعیت جسمی، روحی-روانی و یا وضعیت اجتماعی، اقتصادی خانواده مربوط باشد. که او را به انزوا میکشاند و از بازی کودک با بچههای دیگر فراری میدهد.
کلام آخر: کودکان به هنگام بازی با همسالان از حالت خودمحوری خارج شده و واقعگرا میشوند، به امیال و خواستههای دیگران توجه نموده، از دیگران چیزی میآموزند و به دیگران چیزی یاد میدهند و در کنش متقابل چیزهای زیادی به یکدیگر یاد میدهند.