گاهی والدین یک نوجوان به این نتیجه میرسند که صرف وجود آن‌ها باعث خجالت فرزندشان می‌شود. فارغ از این‌که آن‌ها چه کاری انجام می‌دهند یا نمی‌دهند، آن‌ها همیشه در نهایت باعث شرمساری نوجوان خود می‌شوند. به گزارش روانشناسی امروز، همان‌طور که نوجوانان رشد می‌کنند و به سمت بزرگسالی می‌روند، آن‌ها تمایل دارند که مستقل‌تر شوند. آن‌ها احساس می‌کنند که والدین اغلب در زندگی آن‌ها دخالت می‌کنند. مغز نوجوانان هنوز در حال رشد است و این همراه با هورمون‌ها و آگاهی اجتماعی می‌تواند به تشدید احساس خجالت دامن بزند. در ادامه دلایل عمده احساس شرمساری از حضور والدین در جمع دوستان را بیان خواهیم کرد.
به دنبال استقلال و هویت
استقلال طلبی در نوجوان یکی از موضوعات بسیار مهمی است که می‌تواند به یک چالش و تنش جدی در خانواده تبدیل شود. در حقیقت افراد در سنین نوجوانی نیاز دارند هویت خود را پیدا کرده و شخصیتشان را به عنوان یک بزرگسال تعریف کنند. همین موضوع باعث می‌شود که در جست‌وجو و کشف محیط پیرامون خود باشند و بخواهند از والدین فاصله بیشتری بگیرند. یکی از بزرگ‌ترین دلایلی که نوجوانان از حضور والدین خود خجالت می‌کشند این است که به نظر می‌رسد آن‌ها همیشه سعی می‌کنند در زندگی‌شان دخالت کنند. در یک گروه خاص پذیرفته شدن، برای بچه‌های دوازده، سیزده‌ساله بسیار اهمیت دارد. آن‌ها می‌خواهند استقلال پیدا کنند و از وابستگی خود به پدر و مادرشان بکاهند و دوست دارند اوقات بیشتری را با همسالان خود بگذرانند و وقتی مادر یا پدر به نوجوانشان می‌گویند که نمی‌توانند در آن مهمانی شرکت کنند یا با دوستانشان به خرید بروند، مستقیماً با آنچه آن‌ها تلاش می‌کنند مخالف است. این وضعیت برای یک نوجوان ناراحت کننده است.
حفظ حریم خصوصی دغدغه شماره یک نوجوان است
نوجوان نیاز به حریم خصوصی دارد و این با نیاز او به استقلال همسویی دارد. آن‌ها نمی‌خواهند والدینشان از همه چیزهایی که برایشان می‌گذرد بدانند و سعی می‌کنند زندگی خود را مخفی نگه دارند. به همین دلیل است که اگر والدین اتاق خواب نوجوان را به بهانه‌ی تمیزی تفتیش کنند، نوجوان عصبانی می‌شود. این احساس عدم اعتماد می‌تواند باعث شود که نوجوان از رفتار والدین خود احساس خجالت کند. به ویژه نوجوانان از این که والدینشان پیامک‌های تلفن همراه آن‌ها را چک می‌کنند یا سایت‌های رسانه‌های اجتماعی آن‌ها را تماشا می‌کنند، بیزارند. از آنجایی که رسانه‌های اجتماعی در زندگی نوجوانان بسیار رایج است، برای والدین اظهار نظر در صفحات آن‌ها می‌تواند شرم آور باشد، زیرا دوستان آن‌ها نیز می‌توانند آن را ببینند.
تفاوت در بیولوژی
بیولوژی نوجوانان با بزرگسالان متفاوت است و این می‌تواند توضیح زیادی در مورد این‌که چرا نوجوانان اغلب از حضور و رفتار والدین خود خجالت می‌کشند را توضیح دهد. تحقیقات نشان داده است که نوجوانان به موقعیت‌های شرم‌آور با قسمتی کاملا متفاوت از مغزشان نسبت به بزرگسالان پاسخ می‌دهند. این دلیل پس از مطالعه نوجوانان و مغز آن‌ها در هنگام واکنش به موقعیت‌های بالقوه شرم‌آور مشخص شد. این تأثیر با بزرگ‌تر شدن آن‌ها تغییر می‌کند، بنابراین آن‌ها بیشتر از بزرگسالان و کودکان خردسال خجالت می‌کشند.
بیش از حد توجه کردن
اگر رفتار والدین در جمع بیش از حد محبت‌آمیز باشند، نوجوان خجالت می‌کشد که در نظر دوستان خود مانند یک کودک به نظر برسد. نوجوانان در تلاش برای استقلال طلبی هستند و به همین دلیل بهتر است در آغوش گرفتن محبت‌آمیز و… را برای خانه نگه دارند. به نوجوان خود اجازه دهید تا یک بزرگسال مستقل شود.
نوجوانان را در ملاء عام تنبیه نکنید
اگر یکی از والدین در ملاء عام سر فرزند خود فریاد بزند، نوجوان احساس تحقیر و خجالت می‌کند. این مهم است که والدین یک نوجوان مستقل با اعتماد به نفس تربیت کنند. تنبیه در کل تکنیک قوی برای تغییر رفتار نیست و به جای این‌که رفتار را در طولانی مدت اصلاح کند یک راه حل فوری است که به نظر می‌رسد نه تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه وقتی اشتباه اجرا شود آن را تشدید می‌کند. تنبیه یک اثرات مخرب دیگری مانند تشدید عواطف منفی، احساس گناه، تنفر، کاهش عزت نفس و… به دنبال دارد.
آن‌ها بیشتر از خودشان انتقاد می‌کنند
نوجوانان در مقطعی از زندگی خود هستند که به شدت از خود انتقاد می‌کنند. از آنجایی که آن‌ها در تلاش برای یافتن موقعیت و هویت خود هستند، همه چیز اطراف خود را ارزیابی می‌کنند. این همچنین به این معنی است که نوجوانان کمی خود محورتر می‌شوند و بیش از حد نگران محیط اطراف خود و آنچه در اطرافشان می‌گذرد، هستند. این «عشق عشقی» که مادر و پدر انجام می‌دهند، می‌تواند برای نوجوانی شرم‌آور باشد که سعی می‌کند به عنوان یک بزرگسال دیده شود و دیگر کودک نیست.
تفاوت در سبک لباس
نوجوانان بیشتر تحت تأثیر دوستان خود قرار می‌گیرند تا والدینشان و به پیروی از مد علاقه دارند. بسیاری از نوجوانان از لباس‌هایی که والدینشان می پوشند احساس خجالت می‌کنند. به ویژه نوجوانان زمانی که والدینشان سعی می‌کنند مانند یک نوجوان لباس بپوشند، احساس راحتی نمی‌کنند. نوجوانان نمی‌خواهند در مقابل همسالان خود خجالت بکشند و به دنبال بیان هویتی متفاوت از والدین خود هستند. در واقع بیشتر نوجوانان دوست دارند والدینشان لباسی شبیه به والدین دیگر بپوشند. می‌توانید وقتی دوستان فرزندتان را می‌بینید با آن‌ها صحبت کنید و با ایجاد روابط دوستانه با او و همسالانش از نگرانی او مقداری کم کنید. چون لباس پوشیدن، حرف زدن یا رفتار کردن مانند یک نوجوان در شان و منزلت شما نیست، او احساس می‌کند با شما متفاوت است. برای محکم کردن روابط مثبت با او، از روش گفت‌وگو، اهمیت به علاقه‌ی او و راهنمایی و احترام استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: چرا نوجوانان به پیروی از مد علاقه دارند؟
کلام آخر: خجالت برای نوجوانان یک احساس پیش پا افتاده نیست، برای آن‌ها بسیار واقعی است. بحران نوجوانی یک دوره بسیار مهم محسوب می‌شود. افراد در این زمان نمی‌توانند تنها بر اساس انتظارات والدین خود زندگی کنند. بلکه نیاز دارند درک دقیق‌تری از خود پیدا کرده و در واقع به نوعی هویت شخصی دست یابند. والدین باید یاد بگیرند که بپذیرند از سیزده سالگی اکثر کارهایی که انجام می‌دهند باعث شرمساری نوجوانشان می‌شود. قبل از صحبت و عمل فکر کنید و به نوجوان خود اجازه دهید تا به عنوان یک بزرگسال مستقل از نظر عاطفی با ثبات رشد کند.
