مشکلات تنفسی در کودکان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. کودکان اغلب سرفه و سرماخوردگی دارند که معمولاً بی‌خطر بوده و به سرعت بهبود می‌یابد. کودکان گاهی اوقات ممکن است، مشکلات تنفسی جدی‌تری داشته باشند که نیاز به درمان فوری دارد. در این مقاله از بامبینو انواع مشکلات تنفسی رایج در کودکان و راه‌های درمان آن‌ها را باهم بررسی می‌کنیم.
علل تنگی نفس و مشکلات تنفسی در کودکان
دستگاه تنفسی از دو قسمت تشکیل شده است:
- دستگاه تنفسی فوقانی: بینی، دهان ، گلو و حنجره
- دستگاه تنفسی تحتانی: نای، نایژه‌ها و شش‌ها
بسیاری از مشکلات تنفسی ناشی از عفونت ریه است، اما دلایل دیگری نیز وجود دارد. دلایل اصلی مشکلات تنفسی در کودکان عبارتند از:
- عفونت‌های ویروسی
- عفونت‌های باکتریایی
- آسم در کودکان
- آلرژی
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار
- قرار گرفتن در معرض سایر گازهای مضر (به عنوان مثال، آلودگی هوا)
- انسداد راه هوایی توسط یک جسم استنشاقی، مانند غذا یا هر جسم کوچک.
- یک بیماری ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک
عفونت‌های ویروسی کودکان
عفونت‌های ویروسی باعث بیشتر عفونت‌های تنفسی فوقانی از جمله سرماخوردگی و گلودرد می‌شوند. این عفونت‌ها معمولاً خفیف هستند و به سرعت بهبود می‌یابند. برخی از ویروس‌ها می‌توانند علائم شدیدی ایجاد کنند که ممکن است در بیمارستان به درمان نیاز داشته باشند. نمونه‌هایی از عفونت‌های ویروسی شامل برونشیولیت و کروپ است.
عفونت‌های باکتریایی
عفونت‌های باکتریایی مانند التهاب لوزه در دستگاه تنفسی فوقانی بسیار شایع هستند. عفونت‌های باکتریایی در دستگاه تنفسی تحتانی، مانند ذات الریه بسیار کم‌تر رایج است. آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های باکتریایی موثر هستند، اما عفونت‌های خفیف دستگاه تنفسی فوقانی اغلب نیازی به درمان با آنتی بیوتیکی ندارند. نمونه‌هایی از عفونت باکتریایی جدی‌تر شامل اپی گلوتیت و ذات الریه است.
آسم در کودکان
آسم می‌تواند در هر سنی شروع شود، اما اغلب در دوران کودکی شروع می‌شود. علائم ممکن است شامل خس‌خس سینه و تنگی نفس باشد که ممکن است به‌ویژه پس از ورزش یا در شب رخ دهد. آسم شدید علائم بسیار شدیدتری را ایجاد می‌کند، از جمله مشکل در تنفس که ممکن است نیاز به درمان فوری پزشکی داشته باشد.
آلرژی
آلرژی یکی از علل شایع مشکلات تنفسی است. آن‌ها اغلب دستگاه تنفسی فوقانی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و باعث ترشح واضح از بینی، عطسه و چشم درد می‌شوند. آلرژی هم‌چنین ممکن است بر دستگاه تنفسی تحتانی تأثیر بگذارد و علائم آسم را ایجاد کند.
کودکان مبتلا به مشکلات تنفسی چه علائمی دارند؟
علائم رایج ناشی از مشکلات تنفسی در کودکان عبارتند از:
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- انسداد بینی
- عطسه
این علائم اغلب در اثر سرماخوردگی ایجاد می‌شوند اما ممکن است در اثر حساسیت نیز ایجاد شوند.
سرفه کردن:
اکثر سرفه‌ها ظرف چند روز برطرف می‌شوند و در اثر عفونت ویروسی ایجاد می‌شوند.
گاهی اوقات سرفه ممکن است چند هفته پس از از بین رفتن عفونت ادامه یابد، اما علائم دیگری وجود ندارد و این نیز بی‌ضرر است. اگر سرفه واقعا بد باشد و باعث اختلال در تنفس شود و یا برطرف نشود، ممکن است علت جدی‌تری وجود داشته باشد. علاوه بر عفونت‌های شایع ویروسی، سرفه ممکن است به دلیل شرایط دیگری مانند کروپ(خروسک)، برونشیولیت یا سیاه سرفه ایجاد شود. این‌ها اغلب صداها یا انواع خاصی از سرفه را ایجاد می‌کنند. سرفه‌ای که برطرف نمی‌شود ممکن است به دلیل آسم یا شرایط طولانی مدت دیگری مانند فیبروز کیستیک باشد.
مخاط رنگی:
مخاط زرد، سبز یا قهوه ای معمولاً به معنای وجود عفونت دستگاه تنفسی است.
درجه حرارت بالا (تب):
می‌تواند نشانه عفونت باشد. دمای بالا می‌تواند کودک شما را تحریک‌پذیر یا خواب‌آلود کند. اغلب کاهش دمای آن‌ها باعث می‌شود، احساس بهتری داشته باشند.
خس‌خس سینه:
این یک صدای بلند است که از قفسه سینه هنگامی که کودک شما در حال نفس کشیدن است، می‌آید. این اغلب در اثر عفونت‌های تنفسی یا آسم ایجاد می‌شود.
درد و ناراحتی:
کودکان مبتلا به عفونت‌های دستگاه تنفسی اغلب از درد در قفسه‌ی سینه و در بازوها و پاها شکایت دارند و اغلب سردرد دارند.
بیشتر بخوانید: 6 بیماری شایع در کودکان و نوزادان که باید بدانیم
چگونه می‌توانم بفهمم که فرزندم واقعاً ناخوش است؟
نشانه‌هایی که نشان می‌دهد فرزند شما با مشکلات تنفسی بسیار ناخوشایند است که ممکن است نیاز به درمان فوری پزشکی داشته باشد عبارتند از:
میزان تنفس کودک
افزایش سرعت تنفس ممکن است اولین علامت مشکل تنفس باشد. تعداد تنفس‌ها را در یک دقیقه بشمارید. سرعت تنفس اگر بیش از موارد زیر باشد:
-60 بار در دقیقه برای نوزاد 0-5 ماهه
-50 بار در دقیقه برای نوزاد 6ماهه تا یک ساله
-40 بار در دقیقه برای کودک 1-5 ساله
-20-30 تنفس در دقیقه برای کودکان در سنین مدرسه
-با افزایش سن، تنفس طبیعی به تدریج کم‌تر می‌شود.
-
تلاش برای نفس کشیدن
این شامل فرو رفتن قفسه سینه در زیر گردن و زیر سینه (جناغ) است. دنده‌ها هم‌چنین ممکن است طوری به نظر برسند که وقتی کودک در حال تنفس است، برجسته باشد، زیرا ماهیچه‌های بین آن‌ها به سختی کشیده می‌شوند.
-
بسته شدن سوراخ‌های بینی
هنگام تنفس سوراخ بینی بزرگ‌تر و اصطلاحا کیپ می‌شوند. این امر نشان می‌دهد که برای تنفس به تلاش بیشتری نیاز است.
-
کبود شدن
رنگ پوست ممکن است بی‌رنگ یا مایل به آبی به نظر برسد. لب‌ها و زبان نیز ممکن است آبی به نظر برسند. این تغییرات به این معنی است که فرزند شما اکسیژن کافی را از طریق تنفس دریافت نمی‌کند.
-
خواب آلودگی
سطوح پایین اکسیژن ممکن است باعث شود کودک شما بسیار خسته شود و بیدار نگه داشتن او مشکل باشد. اگرچه اکثر کودکان به سرعت از عفونت‌های تنفسی بهبود می‌یابند، گهگاه این عفونت بر قدرت دفاعی بدن غلبه می‌کند و باعث ایجاد سپسیس می‌شود که نیاز به درمان فوری در بیمارستان دارد.
چه زمانی باید از مشاوره و درمان پزشکی استفاده کنید؟
سرفه و مشکلات تنفسی بسیاری از کودکان پس از حدود 10 روز و گاهی خیلی زودتر بهبود می‌یابد. شما باید کودک خود را نزد پزشک ببرید اگر:
- به نظر می‌رسد حالش خیلی بدتر می‌شود.
- هر علامتی داشته باشید که برطرف نشود.
- در خوردن و آشامیدن مشکل دارد.
- علائم خشک شدن (کم‌آبی) مانند زبان بسیار خشک را داشته باشد.
- در حال سرفه کردن مخاط قهوه‌ای تیره یا خونی دارد.
- دفعات بیشتر و به سختی نفس می‌کشند.
برای کودکانی که مشکل تنفسی دارند چه درمان‌هایی وجود دارد؟
اکثر عفونت‌ها خود به خود برطرف می‌شوند. با این حال، کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانید انجام دهید تا به کودک خود کمک کنید تا احساس راحتی بیشتری داشته باشد و به او کمک کند تا سریع‌تربهبود یابد. این شامل:
- آن‌ها را تشویق کنید تا جایی که می‌توانند مایعات بنوشند. این اغلب به معنی نوشیدن کم و به دفعات زیاد است.
- از خشک شدن بیش از حد بدن (کم آبی بدن) جلوگیری کنید.
- دمای بدن آن‌ها را کنترل کنید.
- مخاط را مرطوب نگه دارید تا سرفه کردن آسان‌تر شود.
- جلوی احساس خشکی و درد گلو را بگیرید.
- اطمینان حاصل کنید که فرزند شما در یک محیط راحت و آرام قرار دارد. این شامل اطمینان بخشیدن، خنک نگه داشتن و دور نگه داشتن آن‌ها از هرگونه دود سیگار است.
کلام آخر: اکثرعفونت‌ها در کودکان توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود، بنابراین با کمی مراقبت و رسیدگی بهبود می‌یابند. اما اگر علائم مشکلات تنفسی در کودکان تشدید شد، حتما آن را جدی گرفته و به متخصص مراجعه کنید، زیرا بیماری‌های ریوی و متعاقب آن، اثرات اولیه و ثانویه باعث ناتوانی‌های جسمی زیادی در طول زندگی کودک می‌شود. بسیاری از بیماری‌های ریوی با تشخیص و درمان به موقع و مناسب قابل پیشگیری هستند.
