برفک دهان نوزاد یک عفونت قارچی بسیار شایع در نوزادان است، که باعث تحریک داخل و اطراف دهان نوزاد میشود و میتواند آنها را هنگام مکیدن یا خوردن غذا با مشکل مواجه کند. در این مطلب بطور کامل و جامع علت و روشهای مختلف درمان برفک دهان نوزاد را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
چه چیزی باعث برفک دهان نوزاد میشود؟
برفک دهان در اثر رشد بیش از حد یک مخمر (نوعی قارچ) به نام کاندیدا آلبیکنس ایجاد میشود. اکثر افراد (از جمله نوزادان) به طور طبیعی کاندیدا در دهان و دستگاه گوارش خود دارند که رشد طبیعی در نظر گرفته میشود. معمولاً سیستم ایمنی سالم و برخی باکتریهای میزان این قارچ را در بدن کنترل میکنند. اما اگر سیستم ایمنی ضعیف شده باشد (در اثر یک بیماری یا داروهایی مانند شیمی درمانی) یا به طور کامل رشد نکرده باشد (مانند نوزادان)، کاندیدا در دستگاه گوارش میتواند بیش از حد رشد کند و منجر به عفونت شود. رشد بیش از حد کاندیدا همچنین میتواند باعث بثورات پوشک در نوزادان شود.
علائم و نشانههای برفک دهان نوزاد چیست؟
برفک دهان (که کاندیدیازیس دهان نیز نامیده میشود) می تواند هر کسی را مبتلا کند، اما در نوزادان کمتر از 6 ماه و در بزرگسالان مسنتر شایع است. نوزاد مبتلا به برفک دهان ممکن است پوستی ترک خورده در گوشههای دهان یا لکههای سفید روی لبها، زبان یا داخل گونهها داشته باشد که کمی شبیه خامه است اما نمیتوان آن را پاک کرد. لکهها ممکن است به یکدیگر متصل شوند تا لکههای بزرگتری به نام پلاک را ایجاد کنند. برخی از نوزادان ممکن است خوب تغذیه نکنند یا در هنگام مکیدن احساس ناراحتی کنند، زیرا دهانشان درد میکند، اما بسیاری از نوزادان هیچ درد یا ناراحتی را احساس نمیکنند.
بیشتر بخوانید: 10 مزایا و معایب پستانک برای نوزاد و کودک
درمان برفک دهان نوزاد
اگر فکر میکنید کودکتان ممکن است برفک دهان داشته باشد به پزشک مراجعه کنید. برخی موارد بدون درمان دارویی ظرف یک یا دو هفته از بین میروند، اما پزشک کودک ممکن است محلول ضد قارچی برای دهان کودک شما تجویز کند. این دارو معمولاً چند بار در روز با مالیدن آن در داخل دهان و زبان با اپلیکاتور اسفنجی استفاده میشود. اگر به نوزاد مبتلا به برفک شیر میدهید، بسیاری از پزشکان استفاده داروهای ضد قارچ را برای سینههای مادر توصیه میکنند. این امر برای کاهش احتمال انتقال عفونت بین کودک و مادر توصیه میشود.
برای درمان ادرار سوختگی (بثورات پوشک)، پزشک شما همچنین ممکن است پماد ضد قارچ موضعی را برای استفاده در ناحیه پوشک تجویز کند.
بسته به سن کودک شما، پزشک ممکن است اضافه کردن ماست حاوی لاکتوباسیل را به رژیم غذایی کودک شما نیز پیشنهاد دهد. لاکتوباسیل ها باکتریهای “خوبی” هستند که میتوانند به خلاص شدن از شر مخمر در دهان کودک شما کمک کنند.
اگر کودک شما مدام به برفک دهان مبتلا میشود، به خصوص اگر بیش از 9 ماه سن دارد، با پزشک خود صحبت کنید، زیرا ممکن است نشانهای از یک مشکل سلامتی دیگر باشد.
آیا می توان از برفک دهان پیشگیری کرد؟
برفک دهان یک عفونت شایع در نوزادان است، اما شما میتوانید از آن پیشگیری کنید:
- اگر به نوزادتان شیر خشک میدهید یا از پستانک استفاده میکنید، پس از هر بار استفاده، شیشه و پستانکها را ضدعفونی و استرلیزه کنید. به این ترتیب، اگر مخمر روی سر شیشه یا پستانک وجود داشته باشد، کودک شما مجدداً آلوده نخواهد شد. شیر و بطریهای آماده را در یخچال نگهداری کنید تا از رشد مخمر جلوگیری شود.
- شستن و خشک کردن سینهها پس از هر بار شیردهی یکی از روشهای پیشگیری است. این کار از رشد باکتری و میکروب در قسمت نوک سینه جلوگیری میکند و مشکلی را در زمان شیر خوردن برای نوزاد بهوجود نمیآورد.
- به کودک خود آنتی بیوتیک ندهید، مگر اینکه کاملاً ضروری باشد. آنتی بیوتیکها به درمان عفونتهای ویروسی کمک نمیکنند و برفک دهان نوزاد اغلب با مصرف آنتی بیوتیک ایجاد میشود.
- اگر در دوران بارداری به عفونت قارچی واژنمبتلا شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا بهطور کامل مشکل شما درمان شود، زیرا در غیر این صورت این قارچ حین زایمان به فرزند شما انتقال پیدا خواهد کرد.
- اگر در طول شیردهی نوک سینههایتان قرمز و دردناک است، ممکن است دچار عفونت قارچی در نوک سینههای خود شده باشید، مبتلا بودن شما به این عفونت، باعث انتقال آن به دهان نوزاد نیز خواهد شد.. با پزشک خود صحبت کنید، او ممکن است استفاده از پماد ضد قارچ روی نوک سینههای شما را توصیه کند.
بیشتر بخوانید: چرا کودکان به مکیدن شست عادت میکنند؟
آیا می توان از برفک دهان پیشگیری کرد؟
برفک دهان یک عفونت شایع در نوزادان است، اما شما میتوانید از آن پیشگیری کنید:
- اگر به نوزادتان شیر خشک میدهید یا از پستانک استفاده میکنید، پس از هر بار استفاده، شیشه و پستانکها را ضدعفونی و استرلیزه کنید. به این ترتیب، اگر مخمر روی سر شیشه یا پستانک وجود داشته باشد، کودک شما مجدداً آلوده نخواهد شد. شیر و بطریهای آماده را در یخچال نگهداری کنید تا از رشد مخمر جلوگیری شود.
- شستن و خشک کردن سینهها پس از هر بار شیردهی یکی از روشهای پیشگیری است. این کار از رشد باکتری و میکروب در قسمت نوک سینه جلوگیری میکند و مشکلی را در زمان شیر خوردن برای نوزاد بهوجود نمیآورد.
- به کودک خود آنتی بیوتیک ندهید، مگر اینکه کاملاً ضروری باشد. آنتی بیوتیکها به درمان عفونتهای ویروسی کمک نمیکنند و برفک دهان نوزاد اغلب با مصرف آنتی بیوتیک ایجاد میشود.
- اگر در دوران بارداری به عفونت قارچی واژنمبتلا شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا بهطور کامل مشکل شما درمان شود، زیرا در غیر این صورت این قارچ حین زایمان به فرزند شما انتقال پیدا خواهد کرد.
- اگر در طول شیردهی نوک سینههایتان قرمز و دردناک است، ممکن است دچار عفونت قارچی در نوک سینههای خود شده باشید، مبتلا بودن شما به این عفونت، باعث انتقال آن به دهان نوزاد نیز خواهد شد.. با پزشک خود صحبت کنید، او ممکن است استفاده از پماد ضد قارچ روی نوک سینههای شما را توصیه کند.
بیشتر بخوانید: رایجترین آسیب های دندانی در کودکان
کلام آخر: برفک میتواند در روند تغذیه کودک اختلال ایجاد کند. زمانی که فرایند تغذیه برای یک کودک گرسنه دردناک باشد، می تواند شرایط بسیار سخت و آزاردهنده ای را برای پدر و مادر به وجود آورد. سعی کنید در این زمان به کودک خود آرامش دهید و تمامی دستورالعملهای پزشک را برای تسکین و مداوای برفک دهان نوزاد دنبال کنید. در نهایت به یاد داشته باشید که این عفونت نیز نهایتا از بین خواهد رفت.