تاثیرات منفی مقایسه کودکان با یکدیگر توسط والدین

به عنوان والدین کاملا طبیعی است که بهترین چیزها را برای فرزندان خود بخواهید. شما دوست دارید که آن‌ها بهترین باشند و آن‌ها را تشویق می‌کنید تا به تمام آنچه که می‌توانند دست یابند. با این حال، گاهی اوقات میل به موفقیت کودکان باعث می‌شود که او را با افراد دیگر مقایسه کنید و مشکل زمانی به وجود می‌آید که به جای مشاهده رشد و پیشرفت فردی فرزندمان و کمک گرفتن در صورت نیاز، فرزند خود را با خواهر و برادرش یا سایر کودکان مقایسه می‌کنیم و او را به خاطر متفاوت بودنش قضاوت می‌کنیم. مقایسه فرزندان با یکدیگر پیامدهای منفی  بر سلامت آن‌ها دارد. نه تنها آن‌ها را تحت فشار قرار می‌دهید، بلکه می توانید به رابطه خود با آن‌ها آسیب بزنید. بنابراین مقایسه مداوم آن‌ها با یکدیگر یک نه بزرگ است و عملی است که باید از آن اجتناب کرد. در این مطلب خواهیم خواند:

• دلایل مقایسه فرزندان با یکدیگر توسط والدین
• تاثیرات منفی مقایسه کودکان با یکدیگر
• چگونه مقایسه درست انجام دهید؟

‌

دلایل مقایسه فرزندان با یکدیگر توسط والدین

یکی از دلایل اصلی مقایسه کردن کودکان با یکدیگر این است که والدین می‌خواهند فرزندان خود را به چالش بکشند تا به «بهبود» و القای حس رقابت به منظور ایجاد انگیزه در کودکان برای انطباق با رفتار «ایده‌آل» کمک کنند. دکتر یانگ چین هوی، استاد ارشد برنامه آموزش در دوران کودکی، توضیح می‌دهد: “آن‌ها از آن به عنوان یک فرصت آموزشی استفاده می‌کنند تا فرزندشان را به تلاش سخت‌تر سوق دهند، زیرا عملکرد‌شان در خانه مؤثر نبوده است.” یکی دیگر از دلایل مقایسه والدین درجه بندی یا برچسب زدن به کودک است. شاید شنیده باشید که مادری می‌گوید: “این فرزند عاقل من است، اما برادرش؟ او وحشی است.” این اغلب روش والدین برای تعیین استاندارد برای رفتار مطلوب است. دکتر یانگ می‌افزاید که مقایسه در فرهنگ آسیایی رایج است، جایی که والدین «از مقایسه به عنوان درایت اجتماعی برای «روی دادن» یا تمجید از طرف مقابل استفاده می‌کنند.

‌

‌

‌تاثیرات منفی مقایسه کودکان با یکدیگر

دکتر یانگ خاطرنشان می‌کند که مقایسه‌های یک طرفه می‌تواند باعث شود کودک شما احساس کند که او به طور منفی مورد قضاوت قرار می‌گیرد و والدین خود او درک نامطلوبی از او دارند. اگر مقایسه بین خواهر و برادر باشد، حتی ممکن است احساس کند که والدینش خواهر یا برادرش را بر او ترجیح می‌دهند یا فکر می‌کنند که او ارزشمند نیست. دکتر یانگ اذعان می‌کند: “اگر مقایسه‌ها مکرر اتفاق بیفتد، کودکان ممکن است نسبت به اینکه چه کسی هستند و چه توانایی‌های دارند، دچار سردرگمی شوند”. این کار ممکن است چندین اثر نامطلوب ایجاد کند:

* عزت نفس پایین‌تر: اگر دائماً فرزندتان را با کودکان دیگری مقایسه کنید که به نظر می‌رسد وضعیت بهتری دارند، او به تدریج باور می‌کند که نسبت به دیگران پایین‌تر است. اگر به او برچسب «تنبل‌تر» یا «شیطون» زده شود، ممکن است از تلاش دست بکشد، زیرا فکر می‌کند راحت‌تر است که در آن نقش درک شده قرار بگیرد و او را در آن رفتار حبس کند. بنابراین مقایسه مداوم باعث می‌شود فرزند شما احساس بی‌ارزشی کند و عزت نفس پایین می‌تواند بر سلامت روانی کودک شما تأثیر بگذارد که می‌تواند زندگی کلی او را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.

* احساس استرس:  تصور کنید، فرزند شما تمام تلاشش را کرده است تا در مقاله انگلیسی خود نمره B بگیرد. به جای اینکه او را به خاطر تلاش‌هایش تحسین کنید، او را با برادرش مقایسه می‌کنید که نمره A گرفته است. این می‌تواند باعث استرس و اضطراب شدید او شود.

* اضطراب اجتماعی: هنگامی که عزت نفس فرزندتان ضربه خورد، می‌تواند خجالتی شود و تمایلی به برقراری ارتباط با دیگران نداشته باشد، زیرا فکر می‌کند چیزی برای ارائه یا افتخار ندارد. بدتر از آن، او ممکن است علیه همسالان خود از پرخاشگری استفاده کند، زیرا احساسات منفی نسبت به کسانی که دائماً با آن‌ها مقایسه می‌شود، در خود دارد.

* از بین رفتن رضایت با مقایسه: به عنوان والدین، اگر دائماً فرزند خود را با دیگران مقایسه کنید، ممکن است احساس کنید فرزندتان به اندازه کافی خوب نیست و فرزندان دیگران را بهتر از فرزندان خود ببینید و این بسیار خطرناک است. همان‌طور که گفتیم کاملاً طبیعی است که بخواهید فرزندتان برتر باشد، وقتی شروع به مقایسه آنها با سایر کودکان می‌کنید در واقع شروع به زیر سوال بردن توانایی‌های آن‌ها کرده‌اید. در حالی که زمانی از نمرات فرزندتان راضی بودید، وقتی نمرات کودک دیگری را می‌بینید که عملکرد بهتری داشته باشد، ممکن است شروع به زیر سوال بردن خود به عنوان والدین و حتی فرزندتان کنید و از فرزند خود احساس رضایت نکنید.

*ایجاد رنجش با مقایسه: مقایسه شدن با کودکان دیگر ممکن است باعث شود کودک شما احساس نفرت و حسادت نسبت به سایر کودکان را در خود ایجاد کند. به عنوان مثال اگر به خاطر نامرتب بودن اتاق نوجوان خود، دائم به او سرکوفت بزنید و او را با خواهریا برادر کوچک‌تر و مرتبش مقایسه کنید، به او یادآوری می‌کنید که چگونه نمی‌تواند کاری را انجام دهد یا به چیزی برسد که سایر کودکان انجام داده‌اند، و به همین دلیل شروع به بیزاری، حسادت و یا حتی بدرفتاری با خواهر یا بردارش کند.

*تأثیر فرزندان بر پیوند والدین:  فرزندتان ممکن است از شما کناره‌گیری کند زیرا احساس می‌کند که از او ناامید شده‌اید و این ممکن است باعث شود هر دوی شما از هم دور شوید.

‌

‌

‌شیوه‌های درست مقایسه کردن

پروفسور چی هورن مام خاطرنشان می‌کند که اقداماتی که پس از انجام مقایسه صورت می‌گیرد، مهم‌ترین اهمیت را دارند، نه صرفا خود مقایسه. “مقایسه کردن به عنوان پیشرو برای تشویق به برتری چیز بدی نیست، تا زمانی که منجر به انتظارات غیر واقعی و در نتیجه ناامیدی نشود.” نکته کلیدی این است که پس از ایجاد کنتراست، فرزندتان را تشویق کنید. فقط روی یک جنبه تمرکز نکنید (مثلاً عملکرد تحصیلی) که در آن کودک الف به خوبی کودک ب عمل نمی‌کند. مطمئن شوید که به بخش دیگری (مانند کمک و همدلی) اشاره کنید که در آن کودک الف بهتر از کودک ب عمل می‌کند. دکتر یانگ می‌گوید: «این یک مقایسه متعادل برای هر دو کودک است. این یک فرصت آموزشی خوب برای کودکان است که بدانند هر کدام دارای مجموعه‌ای از نقاط قوت و ضعف منحصر به فرد هستند و اقداماتی وجود دارد که می‌توانند برای بهبود خود انجام دهند. “رفتار او را با هم ارزیابی کنید، با فرزندتان صحبت کنید که درباره عملکرد یا رفتارش چه فکر می‌کند. از او بپرسید که فکر می‌کند در چه زمینه‌ای خوب عمل کرده است و دفعه بعد چه کارهایی را می‌تواند متفاوت انجام دهد. دکتر یانگ می‌گوید: “به عبارت دیگر، او را به ارزیابی خود و مدیریت رفتارش راهنمایی کنید. “همچنین باید فرزندتان را راهنمایی کنید تا برای خودش اهداف و برنامه‌های عملی تعیین کند. چنین موضوع‌هایی به فرزند شما کمک می‌کند تا مستقل شود و همچنین به او انگیزه می‌دهد تا بیشتر یاد بگیرد و به دست آورد. بنابراین، به جای اینکه سعی کنید فرزندتان را در یک استاندارد خاص قرار دهید و او را با آن معیار مقایسه کنید، سعی کنید نقاط قوت او را ببینید. تنها در این صورت است که می‌توانید بدانید که او واقعاً کیست و به چه چیزی برای رشد نیاز دارد.

‌

بیشتر بخوانید: چرا باید از مقایسه کردن کودکان خود با دیگران بپرهیزیم

‌

‌کلام آخر: در حالی که اشاره کردن به موفقیت‌های یک کودک دیگر ممکن است راهی برای تشویق فرزند شما به تلاش سخت‌تر و حتی القای نوعی رقابت سالم باشد، اما به راحتی می‌تواند به عنوان مقایسه تلقی شود و بنابراین باید از آن اجتناب کرد. اجازه دهید فرزندان‌تان بدانند که به موفقیت‌های آن‌ها افتخار می‌کنید و آن‌ها را تشویق کنید که دائماً سخت تلاش کنند، بدون اینکه دستاوردهای خود را با دستاوردهای دیگران مقایسه کنند. این نه تنها اعتماد به نفس آن‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه پذیرش خود را برای آن چه که هستند آسان‌تر می‌کند.