تشویق و تنبیه کردن کودکان امری بسیار مهم در جهت هدایت آنان در مسیر درست تربیتی و آموزشی است و حتی تاثیر آن را نمیتوان در شکلگیری شخصیت کودکان کم اهمیت به حساب آورد. شاید بر اساس باور عمومی به نظرتان برسد که تشویق کردن امری خوب مطلق و تنبیه کردن کاری ممنوعه و ناپسندیده است؛ شاید برایتان جالب باشد بدانید که تشویق کردن نابجای کودک میتواند آثار بسیار مخربی روی شخصیت او بر جای بگذارد، حتی میتوان گفت برابر تنبیه، و از سوی دیگر تشویق و هدیه برای کودک در زمان مناسب مانند دو بال پرواز، او را به سمت رشد و تعالی سوق میدهد. اما از کجا بفهمیم تشویق آنها چه زمان میتواند سازنده و چه زمان میتواند مخرب باشد؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا در مورد اهمیت خرید هدیه و تشویق کودکان بیشتر و بهتر بدانید:
تشویق کردن به چه معناست؟
تشویق کردن راهی است برای تحسین و انگیزه دادن انسان برای ادامهی کاری که در حال انجام آن است. این عمل تنها مختص کودکان نیست؛ انسانها ممکن است در هر مرحلهای از زندگی خود به تشویق، تحسین یا انگیزهای برای ادامه دادن نیاز داشته باشند، اما مسلما این عمل برای هر سنی متفاوت است. انسان در سنین کودکی از قدرت منطق نسبتا کمی برخوردار است و در این سنین برای یادگیری بهتر امور این عمل انجام میشود. در ادامه به انواع تشویق کردن برای سنین کودکی خواهیم پرداخت.
۵ نکته مهم که والدین نوجوانان باید بدانند
چه زمانی تشویق؟
کودکان و خردسالان، برای یاد گرفتن امور روزمره مانند بستن کفش، موفق شدن به خوردن غذای خود بدون کمک، پوشیدن لباس یا هر عمل دیگری که در حال یادگرفتن آن هستند نیاز به مقدار مناسبی از تشویق از سوی والدین یا بزرگترها برای انجام بهتر این امور دارند.البته که تشویق انواع مختلفی دارد، مانند تشویق کلامی مستقیم و غیر مستقیم، تشویق از طریق پاداشدهی و… . کودکان سنین ۲-۳ سال که ذهنیت مشخصی از دنیای مادی ندارند ممکن است با کلماتی مانند آفرین یا حتی کف زدن کوچک حس بسیار مثبتی پیدا کنند. اما در سنین خردسالی ممکن است آنها راغب به دریافت هدیه و جایزه مثل اسباب بازی، کتاب یا هر وسیلهای که به داشتن آن مشتاق هستند میکند و به آن اشتیاق نشان دهند. اما در سنین نوجوانی و حتی جوانی نوع تشویق کردن بسته به شخصیت فرزند شما ممکن است متفاوت باشد: یک تفریح و پیک نیک دوستانه یا یک سفر و. گردش یک روزه میتواند برای او انگیزهی خوبی باشد. تنها به خاطر داشته باشید که پاداش دادن را تا زمانی ادامه دهید که رفتار یا تربیت مورد نظرتان در کودک نهادینه شود، پس از آن بهتر است که این عمل به صورت مداوم تکرار نشود، زیرا ممکن است این روش تربیتی را به سمت منفی ببرد و آن تبدیل به رفتاری باج دهنده شود.
عادت به تشویق شدن
به خاطر داشته باشید که برای تشویق کودکان به درس خواندن یا انجام تکالیف، تشویق کودکان به کتاب خواندن، با هربار موفقیت شما موظف نیستید تا به صورت او لبخند بزنید و با کلماتی مانند آفرین او را تشویق کنید. اگر کودک شما همیشه عادت به تحسین شدن پیدا کند، حتی تشویق کلامی شما که روشی ساده و کمهزینه به نظر میرسد نیز به زودی میتواند آثار مخرب تربیتی روی شخصیت او محیا میشود. به عنوان مثال اگر به طور مداوم از صفت باهوش برای تحسین کودک خود پس از انجام دادن وظیفهاش استفاده کنید، کمکم در ضمیر ناخودآگاه او این باور شکل میگیرد که چون باهوش است و همیشه کارش را درست انجام میدهد پس دیگر نیازی به تلاش بیشتر برای انجام کارهایش ندارد.
خوشمزهترین غذا را در ذهنتان مجسم کنید؛ حال تصور کنید که هر روز برای صبحانه، ناهار و شام این غذا برای شما سرو میشود؛ آیا هنوز هم فکر میکنید که لذیذترین غذای دنیاست؟ تشویق مداوم هم به همین صورت است، درست است که کلمات قدرت دارند، اما با تکرار مداوم این عمل، کلمات نیز قدرت و انرژی خود را از دست خواهند داد. از جهت دیگر تصور کنید که گوش و مغز کودک شما به شنیدن مداوم تمجید و تحسین عادت دارد، حال او با این روش بزرگ شده و وارد جامعه میشود، با انجام هر کار یا وظیفهای که برعهده دارد، به طور خودآگاه یا ناخودآگاه منتظر دریافت پاداش یا تحسین شدن است و هنگامی که این نیاز او برطرف نمیشود به احتمال زیاد حس سرخوردگی و عدم اعتماد به نفس به او هجوم خواهد آورد. در واقع میتوان گفت تشویقهای بیمورد، دوستی خاله خرس است.
۵ علت اصلی شلختگی اتاق کودکان
ممنون که تا این لحظه ما را همراهی نمودید، امیدواریم که این مطالب شما را در تربیت هر چه بهتر فرزندتان یاری نماید.