دل درد کودکان ممکن است به طور ناگهانی یا به صورت تدریجی ایجاد شود. اکثر کودکان هر از گاهی درد شکم را تجربه می کنند. آنها ممکن است از عباراتی مانند شکم درد، دل درد یا معده درد برای توصیف آن استفاده کنند. به عنوان والدین، تصمیم گیری در مورد اینکه آیا دل درد فرزندتان طبیعی است یا نشانه چیز جدی تری است، میتواند سخت باشد. دانستن اینکه چه کاری باید انجام دهید ممکن است دشوار باشد.
روشهای درمان دل درد کودک معمولا بر اساس دیگر علایم همراه با آن میتواند متفاوت باشد، به همین خاطر در پیش گرفتن روش درمان اشتباه میتواند عواقب خطرناکی به دنبال داشته باشد. از این رو در این مطلب ما علل دل درد در کودکان و بهترین روشهای درمان آن را مورد بررسی قرار دادهایم، با ما همراه باشید.
شایع ترین علتهای دل درد در کودکان
سوء هاضمه
این یک اصطلاح کلی است که درد بالای شکم کودکان را توصیف میکند. علائم شایع شامل درد یا سوزش در ناحیه بین استخوان سینه و ناف یا نفخ در قسمت فوقانی شکم است. اغلب اوقات، سوء هاضمه خود به خود برطرف میشود و جدی تلقی نمیشود. وعدههای غذایی سبکتر تهیه کنید و یک رژیم غذایی ملایم را امتحان کنید. در صورت تداوم ناراحتی با پزشک کودک صحبت کنید.
یبوست در کودکان
شایعترین مشکل مرتبط با شکم در کودکان، یبوست است. اگر فاصله بین دفعات دفع مدفوع در کودک شما بیش از حد معمول شود به خصوص اگر 4 روز یا بیشتر طول بکشد و وی این کار را با ناراحتی انجام دهد احتمالاً دچار یبوست شده است. ابتلا به یبوست در بلند مدت باعث ایجاد بیماریهای دیگری مانند سلیاک، کمکاری غده تیروئید یا بیماریهای دیگر شود که نیاز به مراقبتها و اقدامات پزشکی دارند.
درد نفخ
نفخ و باد شکم یکی دیگر از دلایل شایع دل درد در کودکان است. معمولاً این عارضه به دلیل عادات نامناسب غذایی پدید میآید. بهترین راه برای رهایی از باد و نفخ شکم این است که مصرف غذاها یا عادات محرک این عارضه را در کودک کاهش دهید. برای رهایی از گاز و نفخ شکم شما میتوانید از داروهای ضدنفخ کودکان مانند میلیکون استفاده کنید. به هر حال، اگر مشکل پس از سه روز برطرف نشد و با اسهال، استفراغ یا تب همراه بود باید به پزشک مراجعه کنید.
استرس یا اضطراب
هنگامی که کودکان استرس یا مضطرب هستند، بدن آنها هورمون کورتیزول را در خون ترشح می کند. این می تواند باعث گرفتگی و ناراحتی شکم شود.
گاستروانتریت ویروسی (آنفولانزای شکم)
این یک عفونت است که با اسهال آبکی، گرفتگی و درد شکمی و حالت تهوع یا استفراغ مشخص میشود. اگر فرزند شما تب بالا و اسهال خونی دارد یا درد یا ناراحتی قابل توجهی دارد، به دنبال مراقبت پزشکی باشید. مهمترین چیز این است که برای جبران کم آبی بدن کودک، او را به نوشیدن مایعات فراوان تشویق کنید.
آپاندیسیت
آپاندیسیت التهاب آپاندیس است. باعث درد ناگهانی می شود که از اطراف ناف شروع می شود و سپس به سمت راست پایین شکم میرود. اگر کودکان سرفه کنند، راه بروند یا حرکات تند دیگری انجام دهند، درد بدتر می شود. درد آپاندیسیت به طور معمول افزایش می یابد و در نهایت شدید میشود. آپاندیسیت یک اورژانس پزشکی است و این کودکان باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرند.
بیشتر بخوانید: 6 نکته مهم در تشخیص آپاندیس کودک
انسداد روده
انسداد روده انسدادی است که از عبور غذا یا مایعات از روده کوچک یا روده بزرگ کودکان جلوگیری میکند. ممکن است در اثر بافت اسکار، پیچ خوردگی یا باریک شدن روده، یا در صورت بلعیدن یک شی ایجاد شود. علائم شایع شامل درد شکمی است که میآید و میرود و در اطراف یا زیر ناف قرار دارد. یبوست؛ عدم توانایی در عبور گاز؛ تورم شکم؛ یا استفراغ اگر کودکان مشکوک به انسداد روده هستند، فورا به مراقبت های پزشکی مراجعه کنید.
مسمومیت
اگر فرزند شما به طور تصادفی مادهای سمی مانند دارو، گیاهان، مواد مخدر یا مواد شیمیایی خورده باشد، ممکن است به دل درد شدیدی مبتلا شود.
عفونت ادراری کودک
اگر کودک مبتلا به عفونت مجاری ادراری شده باشد ممکن است از درد و سوزش در هنگام ادرار کردن رنج برده و در ناحیه شکم و مثانه (زیر شکم) احساس ناراحتی داشته باشد.
آلرژی نسبت به شیر یا عدم تحمل لاکتوز
اگر کودک شما نسبت به پروتئینهای موجود در شیر آلرژی دارد یا اگر به بیماری عدم تحمل لاکتوز مبتلا است ممکن است دچار دل درد همراه با اسهال، راش پوستی و استفراغ شود. در برخی موارد زمانی که کودک نوپای شما به شدت نسبت به شیر آلرژی نشان میدهد ممکن است واکنشهای خطرناکی که به آن آنافیلاکسی گفته میشود نشان دهد.
ابتلا به عفونتهای دیگر
یک سرماخوردگی عادی و آنفولانزا میتواند باعث دل درد کودک شود.
بیشتر بخوانید: 6 بیماری شایع در کودکان و نوزادان که باید بدانیم
برخی دیگر از دلایل ابتلا به دل درد عبارتند از:
- مسمومیت غذایی، آلرژی نسبت به غذا و پرخوری میتوانند از دلایل دل درد در کودکان باشند. 6 تا 8 درصد کودکان دچار حساسیتهای غذایی هستند.
- میگرن شکمی: این بیماری غالباً در کودکانی که به سر دردهای میگرنی مبتلا هستند اتفاق میافتد.
- سندرم روده تحریکپذیر
- اضطراب یا افسردگی
- رفلاکس کودکان
- بیماری التهاب روده (بیماری کرون یا زخم کولیت)
- روتاویروس
- بیماری کمخونی داسی شکل
روشهای تشخیص دل درد کودکان
پزشک سوابق بیماری کودک شما را بررسی میکند و ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
- معاینه بالینی: برای مشخص کردن محل درد و توصیف درد. به عنوان قسمتی از معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است مقعد کودک را مورد معاینه قرار داده و خونریزی را در آن بررسی کند.
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- آزمایش مدفوع
روشهای درمان دل درد کودکان
استراحت در رختخواب: اگر کودک شما به شکم درد مبتلا شده است، استراحت کردن در رختخواب میتواند برای وی مفید باشد. وی را روی شکم بخوابانید اما فشار به شکم او نیاورید. بهترین موقعیت آن حالتی است که کودک در آن احساس راحتی بیشتری میکند.
دارو: قبل از دادن دارو به کودک حتماً با متخصص اطفال مشورت کنید. معمولاً استامینوفن بهترین دارو برای قطع تب است. از دادن آسپیرین به کودک خودداری کنید زیرا مصرف زیاد آن میتواند باعث ابتلا به سندرم ری در کودک شود. این سندرم باعث تورم مغز و کبد میشود. همچنین فقط در صورت تجویز پزشک به کودک آنتیبیوتیک بدهید.
مصرف مایعات: اگر کودک شما به اسهال و استفراغ مبتلا شده است باید به وی مقادیر زیادی مایعات بدهید. به وی هر 15 تا 20 دقیقه 30 تا 60 گرم آب بدهید.
غذای مناسب: غذاهای ملایم میتواند به کاهش دل درد کمک کنند. سیبزمینی پخته و برنج سفید جزء غذاهای ملایم هستند که باعث تحریک شکم کودک نمیشوند.
به کودک غذاهای چرب ندهید زیرا باعث بدتر شدن اسهال و استفراغ وی شده و معده را تحریک میکنند. غذاهای پرچاشنی باعث وخیمتر شدن علائم کودک میشوند. به کودک شیر یا لبنیات ندهید. غذاها و نوشیدنیهای کافئیندار مانند شکلات یا نوشابه میتوانند علائم بیماری کودک را تشدید کنند. غذاهای شیرین باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و کودک را در مقابله با دل درد ضعیفتر میکند به همین دلیل باید از مصرف آنها اجتناب کنید.
بیشتر بخوانید: علل رایج اسهال در کودکان و سریع ترین راه درمان آن
کلام آخر: اگر دل درد فرزندتان شما را نگران کرده یا بیش از چند روز طول بکشد، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. در این بین راههایی برای کاهش درد پیدا کنید. به عنوان مثال، اگر درد با سوء هاضمه همراه است، وعده های غذایی سبکتر تهیه کنید یا اگر درد به دلیل یبوست است، کودک خود را به نوشیدن آب فراوان تشویق کنید.