به عنوان والدین جدید، مطمئناً در مورد همه نکات مراقبت نوزاد از شروع شیردهی گرفته تا شستن و حمام کردن نوزاد و تعویض پوشک او سؤال خواهید داشت. در ادامه این مطلب یک راهنمای سریع برای همه چیزهایی که باید در مورد مراقبت از نوزاد تازه متولد شده خود در آن هفته‌های اولیه خسته کننده اما فوق العاده بدانید، آورده شده است.
1- در آغوش گرفتن نوزاد
در ابتدا ممکن است نوزاد برای شما شکننده و ظریف به نظر برسد، با این وجود از لمس کردن، دست زدن یا نگه داشتن او نترسید! در واقع، مطالعات نشان می دهد که نوزادانی که بیش از 2 ساعت در روز در آغوش گرفته می شوند، بهتر رشد می کنند و کمتر گریه می کنند.
به یاد داشته باشید: ماهیچه های گردن نوزاد شما هنوز رشد نکرده اند، بنابراین هر زمان که او را بلند می کنید باید سر او را در مقابل شانه خود یا با دست مخالف خود در حین حمل نگه دارید.
2- شیردهی به نوزاد
باید به نوزادان تازه متولد شده 8 تا 12 بار در روز برای حدود یک ماه اول شیر دهید. شیر مادر به راحتی هضم می شود، بنابراین نوزادان اغلب گرسنه هستند. تغذیه مکرر به تحریک تولید شیر در چند هفته اول کمک می کند.
تا زمانی که کودک شما 1 تا 2 ماهه شود، احتمالاً 7 تا 9 بار در روز شیر خواهد خورد. در چند هفته اول زندگی، شیردهی باید “در صورت نیاز” باشد (زمانی که کودک شما گرسنه است)، که تقریباً هر 1-1/2 تا 3 ساعت است. همانطور که نوزادان بزرگ تر می شوند، کمتر شیر می خواهند و ممکن است برنامه قابل پیش بینی تری داشته باشید. نوزادان تازه متولد شده نباید بیش از 4 ساعت بدون شیر سپری کنند.
مدت زمان بین شیر خوردن را از زمانی که کودک شما شروع به شیر خوردن می کند (به جای پایان آن) تا زمانی که کودک شما دوباره شیر خوردن را شروع می کند، بشمارید. به عبارت دیگر، وقتی پزشک از شما می پرسد که کودک شما چند وقت یکبار شیر می دهد، می توانید بگویید “حدوداً هر 2 ساعت” اگر اولین شیردهی شما در ساعت 6 صبح شروع شده باشد، شیردهی بعدی حدود ساعت 8 صبح، سپس 10 صبح و …!
متأسفانه گاهی اوقات مادران به دلیل مشکلات پزشکی یا شرایط خاص دیگر نمی توانند شیر بدهند. با پزشک اطفال خود در مورد چگونگی تغذیه موثر نوزاد خود مشورت کنید. مهم نیست که چگونه تصمیم به شیر دادن به کودک خود دارید، اما همیشه هنگام شیر دادن کودک خود را در آغوش بگیرید. در آغوش گرفتن به ایجاد یک پیوند محبت آمیز و قوی بین شما و نوزادتان کمک می کند.
3- حمام کردن نوزاد
مراقبت از نوزاد پس از تولد همیشه شامل حمام کردن نوزاد نیز می شود، که یکی از بزرگترین چالش‌ها برای مادر است. در روزهای اول نیازی به حمام کردن نوزاد ندارید. بهتر است فقط صورت، گردن، دست‌ها و پایین بدن آنها را با دقت بشویید. زمانی را انتخاب کنید که کودک شما بیدار و راضی باشد. مطمئن شوید که اتاق گرم است و همه چیز را از قبل آماده کنید. شما به یک کاسه آب گرم، یک حوله، کلاه، یک پوشک تازه و در صورت لزوم، لباس تمیز نیاز دارید.
- هرگز نوزاد را با شکم پر حمام نکنید. همچنین زمانی که نوزاد بیش از حد گرسنه باشد، هنگام حمام کردن بی قراری خواهد کرد.
- دمای آبی که برای شستشوی نوزاد استفاده می کنید نباید خیلی سرد یا گرم باشد (ولرم باشد) و برای سنجش میزان دمای آب بجای دست از آرنج استفاده کنید.
- حمام زیاد باعث التهاب پوستی می شود. نوزاد در بدو تولد باید سریعا شسته شود و پس از آن با فاصله زمان های بیشتری باید حمام برده شود.
- به دنبال یک شامپوی ملایم فرموله شده برای نوزادان باشید. از شستن ملایم نقطه نرم (به نام فونتانل) روی سر کودک خود نترسید.
بیشتر بخوانید: همه آنچه مادران درباره حمام کردن نوزاد باید بدانند
4- تعویض پوشک
بسیاری از تازه والدها ممکن است از مصرف تعداد پوشک های کودکشان در روز شگفت زده شوند. برای اینکه این مرحله را برای خود آسان تر کنید، قبل از اینکه کودکتان را به خانه بیاورید، پوشک زیادی ذخیره کنید. همچنین یاد بگیرید که چگونه پوشک کودک خود را سریع عوض کنید (و حتی تمرین کنید!). نوزادان نیاز به تعویض مکرر پوشک دارند. آن ها را برای مدت طولانی در پوشک خیس یا کثیف نگذارید، زیرا شیر آن ها و باکتری های موجود در مدفوع آنها ممکن است پوست آنها را زخم کند و منجر به راش پوشک شود.
اکثر کودکان 0-2 ساله به نوعی دچار راش پوشک می‌شوند. برای جلوگیری از به وجود آمدن راش یا کهیر ناشی از پوشک هم باید حتما از روغن یا پودربچه استفاده کنید. پس از عوض کردن پوشک با یک صابون لطیف و آب ولرم نوزاد را بشویید و یا یک حوله نرم پاک کنید و کرم بچه بزنید. اگر از پارچه های نرم به عنوان کهنه بچه استفاده می کنید برای استفاده مجدد، آن ها را با مواد پاک کننده ضد حساسیت و بدون رنگ بشویید.
هنگامی که اولین نشانه قرمزی را مشاهده کردید، یک کرم بی خطر و در عین حال موثر بر پایه اکسید روی را روی ناحیه پوشک بمالید. برای خشک نگه داشتن ناحیه پوشک کودک، در هر تعویض پوشک از پودر بثورات پوشک کودک استفاده کنید. پودر بچه رطوبت را دفع می کند و اصطکاک روی پوست را کاهش می دهد و در نتیجه محافظت کاملی را ایجاد می‌کند.
5- خواب نوزاد
خواب نوزاد، یکی از دغدغه های مهم والدین به ویژه آنهایی است که تازگی پدر و مادر شده‌اند. نوزاد تازه متولد شده، هنوز درک درستی از شب و روز ندارد. آن ها تمایل دارند در تمام طول شبانه و روز بخوابند؛ چون معده آن ها کوچک است و نمی تواند شیر مادر یا شیر خشک را برای مدت طولانی نگه دارد، برای تغذیه به‌طور مکرر بیدار می شوند، میزان خواب و کیفیت آن در نوزادان بر زندگی تمام افراد خانواده تاثیر گذار است. البته میزان خواب نوزاد با توجه به عوامل مختلف از جمله سن نوزاد تغییر می کند.
به طور کلی، نوزادان در ماه های اولیه زندگی خود حدود 8 تا 9 ساعت در روز و حدود 8 ساعت در شب می خوابند. اما ممکن است در هر نوبت، بیش از 1 تا 2 ساعت نخوابند. اکثر نوزادان تا حدود 3 ماهگی یا تا زمانی که وزنشان بین 5.5 تا 6 کیلوگرم بشود؛ بدون بیدار شدن کامل از خواب در طول شب بین 6 تا 8 ساعت می خوابند. همانطور که کودک شما رشد می‌کند، به تدریج نیاز به شیرهای شبانه کمتری پیدا می کند و برای مدت طولانی تری در شب می خوابد.
بیشتر بخوانید: همه آنچه درباره خواب نوزاد باید بدانید
6- گریه نوزاد
اکثر نوزادان در 3 ماه اول به طور متوسط 2 ساعت در روز گریه می کنند. هر چقدر هم که تکان دهنده باشد، طبیعی است. برای آرام کردن کودک خود، ابتدا سعی کنید علت ناراحتی کودک خود را مشخص کنید. آیا کودک شما گرسنه است؟ آیا پوشک او نیاز به تعویض دارد؟ آیا وقت خواب او است؟ آیا کودک شما بیش از حد توسط سر و صدا، نور یا فعالیت تحریک می‌شود؟ مجموعه ای از نکات ساده در مورد نحوه رفتار با نوزاد تازه متولد شده می تواند به شما در مدیریت این وضعیت با حداقل وحشت کمک کند. غرایز طبیعی مادرانه شما نیز بدون اینکه متوجه شوید وارد بازی می شود!
برای کمک به آرام کردن نوزاد خواب آلود یا بیش از حد بی قرار، او را روی شانه خود نگه دارید و به آرامی تکان دهید. با صدای آرام خود برای کودکتان آواز بخوانید یا به او صحبت کنید. مالیدن پشت کودک در حین انجام این کار نیز می‌تواند به آرامش او کمک کند. موقعیت های مختلف را امتحان کنید تا سرانجام روشی را پیدا کنید که برای هر دوی شما راحت باشد.
نکته دیگری که باید در نظر بگیرید: کودک شما در چند هفته اول تحرک زیادی ندارد و اگر در گهواره خوابیده باشد ممکن است برای کمک گریه کند. شما می توانید با جابجایی آرام موقعیت کودک به راحتی به او کمک کنید. اما برای ایمنی، همیشه هنگام خواب کودک خود را به پشت بخوابانید.
7- کاهش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)
SIDS نادر است، بنابراین اجازه ندهید نگرانی در مورد آن مانع از لذت بردن شما از چند ماه اول نوزاد شود. خواباندن نوزاد به پشت، در تخت کودک کنار مادر در اتاق شما، در 6 ماه اول یکی از راه های کاهش خطر بیشتر کودک است. سیگار نکشیدن در دوران بارداری یا شیردهی، و اجازه ندادن دیگران در اتاقی که کودک شما سیگار بکشد نیز به محافظت از او کمک می کند.
