خواب کودک نقش اساسی در توجه، یادگیری و حافظه و تنظیم روابط عاطفی در اوایل کودکی دارد. اگرچه ساعت خواب کودک با رشد او تغییر می‌کند اما آنچه اهمیت دارد کیفیت خواب برای کودکان و تاثیر آن بر وضعیت روحی و جسمی آن‌هاست.
بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که 36٪ از کودکان در سنین مدرسه و 32٪ از نوجوانان خواب مورد نیاز خود را ندارند. کمبود خواب در دوران کودکی و نوجوانی با مشکلات مختلفی همراه است. مشکلات رفتاری و بهداشت روان، پیشرفت تحصیلی ضعیف تر، افزایش وزن و چاقی، خطر آسیب دیدگی بالاتر و افزایش افسردگی و اضطراب همگی می تواند ناشی از کم خوابی کودک باشد.
نوزادان به چند ساعت خواب در طول شبانه روز نیاز دارند؟
نوزادان بیشتر روز خود را در خواب می گذرانند. زمان طبیعی خوابیدن نوزادان به سن آنها بستگی دارد.
-
خواب نوزادان تازه متولد شده (0-3 ماهه)
بنیاد ملی خواب (NSF) توصیه می کند که نوزادان تازه متولد شده هر روز بین 14 تا 17 ساعت بخوابند. به دلیل نیاز به تغذیه، این خواب معمولاً به چند دوره کوتاه‌تر تقسیم می شود. در حالی که قسمت عمده خواب کامل در شب اتفاق می افتد اما به ندرت پیش می‌آید که نوزادان در شب بدون بیدارشدن بخوابند. برای سازگاری با تغذیه نوزاد، در طول خواب شبانه و چرت‌های روزانه، والدین اغلب تلاش می کنند تا یک برنامه و الگوی کلی برای خواب نوزاد در نظر بگیرند، آنها باید توجه داشته باشند كه نوساناتی در عادت خواب نوزادان تازه متولد شده می تواند رخ دهد که لزوماً، مشكل خواب را نشان نمی دهد.
-
خواب نوزاد 4 تا 11 ماهه
در دستورالعمل های NSF آمده است كه نوزادان (4-11 ماهه) باید بین 12 تا 15 ساعت در شبانه روز بخوابند. 3 تا 4 نوبت خوابیدن شیرخواران در این سن در طول روز کاملا طبیعی است.
خواب کودک هفت ماهه روزانه در حدود 14 ساعت است که شامل 2 یا 3 چرت در طول روز و 9 تا 11 ساعت خواب شبانه است. با این حال، خوابیدن بین 12 تا 16 ساعت در شبانه روز امری طبیعی در نظر گرفته می شود. خواب کودک ده ماهه و یازده ماهه نیز همین مقدار است، در این سن، شیرخوار صبح زود از خواب بیدار می‌شود و در نیمه صبح وعصر چرت می‌زند. شب‌ها هم بین ساعت 7 تا 8 زمان خواب او است و بین 10 تا 12 ساعت می‌خوابد.
بیشتر بخوانید: تاثیر خواب بر خلق و خوی کودک
خواب کودکان نوپا (1-2 ساله)
توصیه می‌شود کودکان نوپا هر روز بین 11 تا 14 ساعت خواب کامل داشته باشند. نیاز به خواب کودک یک ساله تا دو ساله در مقایسه با نوزادان کمتر است و غالباً حدود 1-2 ساعت خواب روزانه را تشکیل می دهد. در ابتدای این دوره دو چرت در روز طبیعی است، اما غیر معمول نیست که کودکان نوپا بزرگ‌تر فقط یک‌بار در بعد ازظهر بخوابند.
خواب کودکان پیش دبستانی (3-5 ساله)
ساعت خواب کودک 3 تا 5 ساله طبق دستورالعمل های NSF در حدود 10-13 ساعت در طول شبانه روز است. در این سن، چرت کودک در روز کوتاه‌تر می‌شود و حتی برخی کودکان چرت روزانه را کلاً کنار می‌گذارند. بسیاری از کودکان نیز از سه سالگی از گهواره نوزاد و تخت کودک به تخت بزرگ‌تر می‌روند.
خواب کودکان مدرسه ای (6-12 ساله)
NSF توصیه می کند که کودکان در سن مدرسه باید روزانه در حدود 9-11 ساعت بخوابند.
از آنجایی که سن مدرسه طیف وسیع تری از سنین را شامل می‌شود، نیازهای فردی هر کودک به خواب در این گروه می‌تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. كودكان در مقطع ابتدایی معمولاً به خواب بیشتری نسبت به كودكانی كه در دوره راهنمایی یا نزدیک به دبیرستان هستند، نیاز دارند.
هنگامی که کودکان وارد دوره بلوغ می شوند، الگوی خواب آنها به طور قابل توجهی تغییر می کند و می تواند چالش های متفاوتی را برای رویارویی نوجوانان با خواب ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: خواب کودکان چه اهمیت هایی دارد؟
خواب نوجوانان 13-17 ساله
بنیاد ملی خواب (NSF) و آکادمی پزشکی خواب آمریکا (AASM)توافق دارند که نوجوانان باید هر شب بین 8 تا 10 ساعت بخوابند. یک تصور غلط رایج وجود دارد که نوجوانان کمتر از بزرگسالان به خواب احتیاج دارند، در حالی که در واقع عکس این قضیه است.
کمبود خواب در بین نوجوانان در حال حاضر به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی در نظر گرفته شده است که حل آن دشوار است. تحقیقات نشان می دهد که خواب زیاد یا خیلی کم در دوره نوجوانی ممکن است منجر به افزایش خطر آسیب به خود و مصرف مواد شود، که این امر اهمیت بهبود خواب برای نوجوانان را برجسته می‌کند.
کم خوابی در کودکان
کودکانی که کم‌خواب هستند ممکن است علائم واضحی مانند شکایت از خواب آلودگی و بی‌‌حوصلگی را در طول روز از خود نشان دهند. کم خوابی در کودکان نرمال می‌تواند بر روی توانایی دوست داشتن دیگران و دوستی با اطرافیان و هم‌سن و سال‌ها تاثیر بگذارد، کم خوابی همچنین می‌تواند باعث عدم تمرکز و از بین رفتن علاقه به مدرسه و یادگیری در کودک شود، کودک کم خواب ممکن است در انجام دادن تکالیف مشکل پیدا کند و در نتیجه عملکرد تحصیلی ضعیف تری نسبت به همسالان خود داشته باشد. در تحقیقات اخیر نشان داده شده است بچه های عادی که با دیگران ارتباط برقرار نمی کنند، کمتراز همسالانشان می خوابند.
برخلاف بیشتر بزرگسالان، خواب آلودگی در کودکان گاهی نشانه‌ی بیش فعالی کودک است، خواب کودکان بیش فعال از حد نرمال کمتراست، بسیاری از کودکان و نوجوانان بیش‌فعال به سختی به خواب می‌روند و نمی‌توانند مدت طولانی بخوابند یا صبح از خواب بیدار شوند، در این حالت ممکن است آنها نسبت به سایر همسالان خود تحریک پذیرتر و یا در کنترل احساسات خود مشکل داشته باشند. در حال حاضر علل بروز مشکلات خواب در کودکان بیش‌فعال کاملاً مشخص نیست، اما شکی نیست که بین بیش‌فعالی و اختلالات خواب ارتباط وجود دارد.
میانگین مدت خواب کودک مبتلا به اوتیسم بین 9 تا 10 ساعت می باشد، کمتر ازاین مدت خوابیدن باعث افزایش نقص‌های اجتماعی، ارتباطی و رفتارهای تکراری و کاهش ضریب هوشی آنها می‌گردد. تحقیقات نشان می‌دهد، کودکان در این گروه که مشکل اختلال خواب دارند و کمترمی‌خوابند ویژگی های اختلال طیف اوتیسم درآن‌ها شدیدتر از بقیه می‌باشد.
بیشتر بخوانید: همه آنچه درباره خواب نوزاد باید بدانید
تحقیقات محدودی در مورد عواقب خواب زیاد در دوران کودکی وجود دارد. با این حال، اگر کودک شما بیش از حد نرمال خواب آلود است، این ممکن است نشانه ای از یک مشکل اساسی سلامتی یا اختلال خواب کودک باشد.
کلام آخر: حفظ عادات خواب سالم در دنیای پر مشغله و مدرن ما همیشه آسان نیست، با این حال، به کودک خود کمک کنید تا میزان خواب توصیه شده مناسب با سن خود را در طول شبانه روز داشته باشد. با آموزش کودک و ایجاد الگوی خواب در سنین پایین، می‌توانید به او برای داشتن خواب بهتر در آینده کمک کنید.
