ناخن جویدن یا اونیکوفاژی یک رفتار بسیار رایج در کودکان و بزرگسالان است. تقریباً 30 درصد از کودکان این رفتار ناخواسته را دارند. اگرچه این یک عادت آزار‌دهنده است، اما این والدین هستند که باید علل اصلی را کشف کنند و به آن‌ها کمک کنند تا از پس آن برآیند. در این مطلب خواهیم خواند:
- اظطراب داشتن کودک
- علت ناخن جویدن در کودکان
- اثرات نامطلوب جویدن ناخن
- چگونه با ناخن جویدن مقابله کنیم
اظطراب داشتن کودک
جویدن ناخن زیاد به آداب و اخلاق مربوط نمی‌شود، بلکه بیشتر از آن یک مسئله سلامت روان و سلامت جسمی است. روانپزشکی ناخن جویدن مزمن را به عنوان یک اختلال کنترل تکانه طبقه‌بندی می‌کند که نشانه‌ای از اضطراب زمینه‌ای است. این یک عادت اجباری دهانی است که از نظر روانشناسی به عنوان اختلال وسواس فکری عملی در صورت حیاتی شناخته می‌شود. بنابراین، عاقلانه است که در سال‌های اولیه پس از شروع آن، از کودکان برای ریشه‌کن کردن این عادت منفی حمایت کنیم.
علت ناخن جویدن در کودکان
جویدن ناخن تا سن 3 سالگی شروع نمی‌شود، اما از کودکی تا نوجوانی افزایش می‌یابد و در بزرگسالی کاهش پیدا می‌کند و حتی گاهی ممکن است در جایی در این بین متوقف شود. اکثر آن‌ها تا سن 30 سالگی خود به خود متوقف می‌شوند.
به طور کلی، جویدن ناخن یک واکنش رایج ناخودآگاه به استرس است و یکی از رایج‌ترین «عادات عصبی» است که شامل چرخاندن مو، انگشت کردن در بینی و مکیدن شست نیز می‌شود. به طور رسمی، به عنوان یک رفتار تکراری متمرکز بر بدن شناخته می‌شود. ناخن جویدن (NB) بیش از اینکه بر اساس ژنتیک باشد، یک رفتار آموخته شده است. موارد زیر ممکن است علل به شکل‌گیری آن باشند:
اکتسابی: والدین یا همسالان هر کسی که نقشی برای بچه‌ها دارد، اگر این عادت ناخن جویدن را دارند، کودک تمایل دارد از الگوی او پیروی کند. بنابراین می‌تواند یک رفتار اکتسابی باشد.
استرس و اضطراب: برای برخی از کودکان، جویدن ناخن راهی برای کاهش تنش یا کنار آمدن با احساسات شدید است. طبیعی است که کودکان گاهی دچار استرس و اضطراب شوند، بنابراین ناخن جویدن می‌تواند یک مکانیسم مقابله‌ای باشد که اثر آرام‌بخشی دارد. برای مثال، یادگیری چیزی جدید در مهد کودک، یا احساس خجالتی بودن در یک قرار بازی، هر دو می‌تواند باعث ایجاد احساس استرس یا نگرانی شود.
عصبانیت: هنگامی که بیش از حد تحریک شود، این الگوی رفتاری رخ می‌دهد.
بی‌حوصلگی: بچه‌ها تمایل دارند ناخن‌های خود را در هنگام بی حوصلگی یا انجام کارهای یکنواخت بخورند. این عادت در لحظاتی کاملاً انفرادی و غیر فعال ظاهر می‌شود.
تثبیت دهان: نیاز دائمی به گذاشتن چیزی در دهان.
شکل دادن به ناخن‌ها: به جای کوتاه کردن ناخن‌ها، کودکان با جویدن برای شکل دادن به ناخن‌ها، با استفاده از دندان‌ها به عنوان ابزاری مفید، احساس رضایت می‌کنند.
سرزنش والدین، تنبیه، قلدری توسط سایر کودکان، خجالتی بودن، تحمیل فشار برای رسیدن به نمرات خوب، ناتوانی در قرار گرفتن در گروه اجتماعی همه این عوامل در شکل‌گیری عادت کردن به ناخن جویدن نقش دارند.
بیشتر بخوانید: چرا کودکان به مکیدن انگشت عادت می‌کنند؟
اثرات نامطلوب جویدن ناخن
یکی از مهمترین جنبه‌های منفی جویدن ناخن، رعایت نکردن بهداشت و انتشار میکروب‌ها است. عفونت به طور مستقیم از دست به دهان منتقل می‌شود. در حین جویدن ناخن، کوتیکول‌هایی که زیر ناخن قرار دارند در صورت جویدن باعث احساس درد می‌شوند. حتی ممکن است باعث خونریزی، کبودی، عفونت شود. ظاهر ناخن‌های جویده شده ممکن است باعث احساس گناه، اضطراب و خجالت بیشتر شود که بر عزت نفس کودک در حال رشد تأثیر می‌گذارد.
شدت عادت جویدن ناخن در صورت خفیف یا مزمن بودن باید در نظر گرفته شود که بر اساس آن برنامه‌های درمانی لازم انجام شود. ناخن جویدن خفیف ممکن است در طول زمان تغییر کند، اما اگر واقعا جدی باشد، تا حد خودآزاری، توصیه می‌شود با پزشک اطفال مشورت کنید. خودآزاری شایع‌ترین اختلال روانی در کودکان است.
چگونه با ناخن جویدن مقابله کنیم
نکاتی که باید در برخورد با ناخن جویدن کودکان به خاطر بسپارید:
- برای جلوگیری از این کار بچه‌ها را تنبیه نکنید یا از کلمات تند استفاده نکنید. مانند هر عادت دیگری جویدن ناخن را نمی‌توان یکباره متوقف کرد.
- ناخن‌های بچه‌ها را به‌موقع و زمانی که رشد کرد کوتاه کنید و به آن‌ها فرصتی برای جویدن ندهید.
- سعی کنید دلیل این عادت فرزندتان را شناسایی کنید که در چه موقعیت‌هایی این رفتار رخ می‌دهد.
- به تقویت مثبت ادامه دهید. از تمجیدهایی استفاده کنید که باعث افزایش عزت نفس می‌شود.
- افکار مثبت را در کودک پرورش دهید. از جملات تاییدی مانند “شما می توانید” استفاده کنید. کودک باور ما نسبت به خود را درک خواهد کرد و شروع به کار در جهت آن خواهد کرد که حداقل باور یا اعتماد ما را از بین نبرد.
- برای قدردانی از تغییرات مثبت، جوایز ممکن است شگفت‌انگیز باشد، اما اغلب پاداش ندهید.
- هر رفتار آموخته شده را می‌توان از بین برد و آن را با رفتار سازنده جایگزین کرد.
- با کودک در مورد آن صحبت کنید اما نه همیشه، عواقب آن را به بچه‌ها آموزش دهید و مراقبت از ناخن را برای آن‌ها توضیح دهید. تکرار بیش از حد توصیه‌ها ممکن است باعث تحریک بچه‌ها شود.
- از برخی تکنیک‌های تمدد اعصاب مانند گوش دادن به موسیقی آرام‌بخش، مدیتیشن و غیره برای کمک به آن‌ها برای غلبه بر اضطراب که یکی از دلایل اصلی این رفتار است، استفاده کنید. به جای اینکه فقط به آن‌ها دستور دهید، گاهی اوقات بهتر است بنشینید و در کنار آن‌ها این کار را انجام دهید. به نوعی حتی به ما کمک می‌کند.
- به آن‌ها کمک کنید تا عوامل محیطی را که باعث جویدن ناخن می‌شود، که کنترل محرک است، شناسایی، حذف، اجتناب یا تغییر دهند.
- جویدن ناخن پس از عادت کردن به یک نیاز تبدیل می‌شود، بنابراین جایگزینی برای ارضای این میل بیابید که آموزش تغییر عادت است.
- گاهی اوقات ممکن است درمان ناپسند نیز موثر باشد، یعنی استفاده از محلول تلخ روی ناخن. (نوع محلول استفاده شده نباید برای کودک حساسیت ایجاد کند)
بیشتر بخوانید: مقابله با استرس کودکان
کلام آخر: ناخن جویدن خفیف معمولا یک عادت بی ضرر است و بعید است که نشانه یا دلیلی برای مشکلات جدی سلامتی باشد. جویدن ناخن ممکن است گاهی بهتر شود و دوباره بدتر شود. این اغلب بخشی از فرآیند رهایی از یک عادت بد است. با این حال، با گذشت زمان، ناخن جویدن کودک شما احتمالا کاهش می‌یابد.
اما اگر کودک شما آنقدر ناخن‌هایش را می‌جود که اغلب خونریزی می‌کند، زیر پوست رشد می‌کند یا عفونی می‌شود، یا اگر این عادت باعث درد لثه‌هایش می‌شود، با پزشک یا پزشک کودک خود صحبت کنید. فراموش نکنید ترکیبی از همه روش‌های ذکر شده با صبر، عشق، همکاری و درک کودک شما به خوبی برای از بین بردن این عادت جواب خواهد داد.
