استرس، بخشی طبیعی از زندگی در هر سنی است. در این مقاله راه‌های سالم برای مقابله با عوامل استرس‌زا و استرس کودکان و راه‌های مقابله با آن آورده شده است.
عوامل استرس‌زا در کودکان و راه‌های مقابله با آن
در کوتاه مدت، استرس می‌تواند کودک را وادار کند تا برای کلاس پیانوی خود تمرین کند یا زمانی که او ترجیح می‌دهد با دوستانش بیرون باشد، مطالعه کند. اما استرس مزمن متفاوت است. استرس طولانی مدت کنترل نشده، می‌تواند به فهرستی طولانی از مشکلات سلامت جسمی و روانی کمک کند.
استرس طولانی مدت می‌تواند باعث فشار خون بالا، تضعیف سیستم ایمنی و بیماری‌هایی مانند چاقی و بیماری‌های قلبی شود. همچنین می‌تواند منجر به مشکلات سلامت روان مانند اضطراب و افسردگی شود. استرس در کودکان همیشه شبیه استرس در بزرگسالان نیست، اما مانند بزرگسالان، کودکان و نوجوانان می‌توانند راه‌های سالمی برای مقابله پیدا کنند. کودکان و والدین آن‌ها با هم می‌توانند یاد بگیرند که علائم استرس بیش از حد را تشخیص دهند و با ابزارهای مناسب آن را مدیریت کنند.
عوامل استرس کودکان خردسال
برای کودکان خردسال، تنش در خانه منبع رایج استرس است. به عنوان مثال، کودکان ممکن است به دلیل اختلافات خانوادگی یا طلاق دچار مشکل شوند. تغییرات بزرگ زندگی، مانند یک عضو ناتنی جدید یا خانه جدید نیز می‌تواند برای کودک سخت باشد.
استرس حتی زمانی که تغییرات خوشحال کننده هستند، مانند ورود یک خواهر و برادر جدید می‌تواند ایجاد شود. مدرسه، یکی دیگر از منابع مکرر نگرانی برای کودکان است. کودکان خردسال ممکن است در مورد دوست یابی، برخورد با کودکان قلدر یا کنار آمدن با معلمان خود استرس داشته باشند. آن‌ها همچنین ممکن است در مورد امتحانات و نمرات مضطرب باشند.
علائم استرس را بشناسید
علائم استرس در کودکی می‌تواند به روش‌های مختلفی ظاهر شود:
- تحریک پذیری و عصبانیت: کودکان همیشه کلماتی برای توصیف احساس خود ندارند و گاهی اوقات تنش به حالت روحی بد تبدیل می‌شود. کودکان و نوجوانان پراسترس ممکن است نسبت به حالت عادی تندخو یا خشمگین باشند.
- تغییرات در رفتار: کودک خردسالی که قبلاً شنونده خوبی بود، به طور ناگهانی پرجنب و جوش و فعال رفتار می‌کند. یک نوجوان که زمانی فعال بود، اکنون نمی‌خواهد خانه را ترک کند. تغییرات ناگهانی می‌تواند نشانه‌ای از بالا بودن سطح استرس باشد.
- مشکل در خواب: کودک یا نوجوان ممکن است از احساس خستگی دائم، خواب بیش از حد معمول یا مشکل در به خواب رفتن در شب شکایت داشته باشد.
- بی‌توجهی به مسئولیت‌ها: کودک در مورد انجام تکالیف، تعهدات را فراموش می‌کند یا بیشتر از حد معمول به تعویق می‌اندازد، استرس ممکن است عامل آن باشد.
- غذا خوردن تغییر می‌کند: خوردن بیش از حد یا خیلی کم هر دو می‌تواند واکنشی به استرس باشد.
- بیمار شدن بیشتر: استرس اغلب به عنوان علائم فیزیکی ظاهر می‌شود. کودکانی که استرس دارند اغلب از سردرد یا معده درد ناله می‌کنند.
بیشتر بخوانید: تاثیرات شگفت‌انگیز محبت و همدلی با کودک
مدیریت استرس برای کودکان و نوجوانان
مواجهه با عوامل استرس‌زا یک واقعیت زندگی برای کودکان و بزرگسالان است. این استراتژی‌ها می‌توانند به کنترل استرس کمک کنند:
- خواب باکیفیت: خواب برای سلامت جسمی و روحی ضروری است. کارشناسان 9 تا 12 ساعت خواب شبانه را برای کودکان 6 تا 12 ساله توصیه می‌کنند. نوجوانان به هشت تا 10 ساعت در شبانه روز نیاز دارند. برای کنترل استرس، خواب باید در اولویت باشد. برای خوابیدن، استفاده از صفحه نمایش در شب را محدود کنید و از نگه داشتن وسایل دیجیتال در اتاق خواب خودداری کنید.
- ورزش: فعالیت بدنی یک کاهش دهنده استرس ضروری برای افراد در هر سنی است. وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده حداقل 60 دقیقه فعالیت در روز را برای کودکان 6 تا 17 ساله توصیه می‌کند.
- گفتگو کردن: صحبت کردن در مورد موقعیت‌های استرس‌زا با یک بزرگسال مورد اعتماد می‌تواند به بچه‌ها و نوجوانان کمک کند تا همه چیز را در چشم‌انداز قرار دهند و راه حل پیدا کنند.
- زمانی را برای سرگرمی و سکوت اختصاص دهید: درست مانند بزرگسالان، کودکان و نوجوانان برای انجام کارهایی که باعث شادی آن‌ها می‌شود، به زمان نیاز دارند، خواه این زمان بدون ساختار برای بازی با تیکه‌های خانه سازی باشد یا ساعاتی بدون وقفه برای تمرین موسیقی یا هنر. همچنین، در حالی که برخی از کودکان از یک فعالیت به فعالیت دیگر تمایل دارند، برخی دیگر به زمان استراحت بیشتری نیاز دارند.
- تعادل سالمی بین فعالیتهای مورد علاقه و اوقات فراغت پیدا کنید: بیرون بروید. گذراندن زمان در طبیعت یک راه موثر برای کاهش استرس و بهبود رفاه کلی است. محققان دریافتند افرادی که در مناطق با فضای سبز بیشتر زندگی می‌کنند افسردگی، اضطراب و استرس کم‌تری دارند.
- در مورد آن بنویسید: تحقیقات نشان داده است که بیان احساس خود به صورت کتبی می‌تواند به کاهش پریشانی روانی و بهبود رفاه کمک کند. به عنوان مثال، برخی تحقیقات نشان داده‌اند که نوشتن در مورد احساسات مثبت، مانند چیزهایی که به خاطر آن‌ها سپاسگزار هستید یا به آن‌ها افتخار می‌کنید، می‌تواند علائم اضطراب و افسردگی را کاهش دهد.
- ذهن آگاهی را بیاموزید. در مطالعه‌ای بر روی یک برنامه آموزش ذهن‌آگاهی پنج هفته‌ای برای نوجوانان 13 تا 18 ساله، محققان دریافتند که نوجوانانی که ذهن‌آگاهی را یاد گرفته‌اند، به طور قابل توجهی نسبت به نوجوانانی که این کار را نمی‌کنند، پریشانی روانی کم‌تری را تجربه می‌کنند.
بیشتر بخوانید: 12 مورد روانشناسی زبان بدن کودک
چگونه والدین می‌توانند کمک کنند؟
والدین و سایر مراقبان، با اتخاذ عادات سالم خود و کمک به کودکان و نوجوانان در یافتن راهبردهای مدیریت استرس، نقش مهمی دارند. برخی از راه‌هایی که والدین می‌توانند اقدام کنند:
- الگوی مقابله سالم: مراقبان می‌توانند با کودکان در مورد نحوه تفکر و برخورد آن‌ها با موقعیت‌های استرس‌زا صحبت کنند. به بچه‌ها اجازه دهید مشکل گشا باشند. طبیعی است که بخواهید مشکلات فرزندتان را حل کنید، اما زمانی که والدین برای حل هر مشکل کوچک تلاش می‌کنند، فرزندانشان فرصتی برای یادگیری مهارت‌های مقابله‌ای سالم ندارند. اجازه دهید فرزندانتان سعی کنند مشکلات کم خطر خود را خودشان حل کنند و آن‌ها اطمینان پیدا می‌کنند که می‌توانند با عوامل استرس‌زا و مشکلات مقابله کنند.
- سواد رسانه‌ای را ارتقا دهید: بچه‌های امروزی زمان زیادی را به صورت آنلاین سپری می‌کنند، جایی که ممکن است با محتوای مشکوک، آزار و اذیت سایبری یا فشار همسالان در رسانه‌های اجتماعی مواجه شوند. والدین می‌توانند با کنترل و آموزش به فرزندان خود که مصرف کنندگان دیجیتالی باهوش هستند یا با محدود کردن زمان استفاده از موبایل، تبلت یا… کمک کنند.
- با تفکر منفی مبارزه کنند: “من در ریاضیات وحشتناک هستم.” “از موهام متنفرم.” کودکان و نوجوانان به راحتی می‌توانند در دام تفکر منفی بیفتند. با این حال، وقتی کودکان از خودگویی منفی استفاده می‌کنند، فقط مخالفت نکنید. از آن‌ها بخواهید که واقعاً به درستی آنچه می‌گویند فکر کنند یا زمان‌هایی را که برای هدفی تلاش کرده و پیشرفت کرده‌اند را به آن‌ها یادآوری کنید. یادگیری قالب بندی مثبت به آن‌ها کمک می‌کند تا در برابر استرس انعطاف‌پذیری داشته باشند.
کلام آخر: والدین می‌توانند هر مشکلی در زندگی خود را حل کنند. شما با یاد گرفتن استراتژی‌های سالم برای مقابله با استرس کودکان، می‌توانید به فرزند خود در مدیریت هر چه بهتر استرس کمک کنید.
