زندگی در خانواده‌ی تک والدی با زندگی در خانواده‌هایی که دو والدین در زیر یک سقف زندگی می‌کنند، متفاوت است. دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود یک کودک تک والد شود. والدین او ممکن است این سبک زندگی را انتخاب کنند، ممکن است از شریک زندگی خود جدا شده باشند یا شاید شریک زندگی آنها فوت کرده باشد. مشکلاتی که پدر یا مادر مجرد با آنها مواجه هستند، بسته به شرایطشان متفاوت است،. در این مطلب مشکلات رایج هم برای پدر و مادر مجرد و هم کودک را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
مشکلات رایج پدر و یا مادر مجرد
خانواده‌های تک والدی با مشکلات زیادی مواجه هستند، از مشکلات مالی گرفته تا مسائل مربوط به حضانت و درگیری با والدین دیگر فرزندانشان. بدون شریکی که این بار را به اشتراک بگذارد، ممکن است سخت‌تر به نظر برسد. رایج‌ترین مشکلات مربوط به پول، زمان و نگرانی‌های مربوط به تربیت کودک است. اما رایج‌ترین تفاوت در نحوه تعامل والدین با کودک است. در خانواده‌هایی که دو والد هستند، مادر و پدر معمولاً با هم تصمیم می‌گیرند که چگونه خانواده را اداره کنند، در حالی که در خانواده‌های تک والدی، مسائلی مانند تعطیلات یا خریدهای عمده خانواده ممکن است بیشتر با فرزندان تصمیم‌گیری شود. خانواده‌های تک والدی انواع مختلفی دارند. بسیاری از آنها تحصیلات عالی دارند. بسیاری از آنها هرگز دبیرستان را تمام نکردند. برخی ثروتمند هستند و برخی به سختی حداقل دستمزد را دریافت می‌کنند. اما آنها در برخی از مشکلات مشترک هستند.
مشکلات رایج خانواده‌های جدا شده یا طلاق گرفته عبارتند از:
- والد مجرد ممکن است (حتی اگر عمدا نباشد) باعث شود کودک به خاطر خوش گذرانی با والدین دیگر خود احساس گناه کند.
- والدی که حضانت را برعهده دارد، باید بیشتر تصمیمات مربوط به تربیت فرزند را به تنهایی اتخاذ کند. آنها نمی‌توانند با والدین دیگر برای حمایت در مورد مشکلات و نگرانی‌های روزمره مشورت کنند. اگر آنها به دلیل سوء استفاده یا سایر رفتارهای مخاطره‌آمیز طلاق گرفته باشند، شاید بخواهند به طور کامل از والدین دیگر دوری کنند.
- والدین مجرد معمولا بیشتر احساس استرس می‌کنند، زیرا سعی می‌کنند تنها والد کامل و تنها نان‌آور خانه باشند در حالی که فقط 24 ساعت در هر روز وجود دارد.
- اختلاف نظر در مورد سوالات مربوط به تربیت کودک می‌تواند به برخوردهای عصبانی تبدیل شود. مهم نیست که چقدر سعی می‌کنید از فرزندان خود در برابر دعواهایی این چنین محافظت کنید، آنها تقریباً همیشه از آنها آگاه هستند، موقعیتی استرس زا برای قرار دادن آنها فراهم می‌کنید.
برای خواندن مقاله “چگونه باید فرزندم را تربیت کنم” اینجا را کلیک کنید.
- برخی از والدین به جای بحث در خلوت، فرزندان خود را درگیر اختلافات زناشویی خود می‌کنند.
- دعوا و کشمکش بین والدین جدا شده، می‌تواند کودک را تحت فشار استرس قرار دهد.
- برخی از والدین از فرزندشان می‌پرسند که چه کارهایی انجام داده‌اند یا چه کسانی را در طول مدتی که در کنار والد دیگر سپری کردند، ملاقات کرده‌اند (شاید در مورد شریک جدید، شریک سابق خود بپرسند).
- والدی که حضانت کودک را بر عهده دارد، ممکن است احساس کنند «آدم بدی» است، زیرا سختگیری و قوانینی را برای تربیت فرزند اعمال می‌کند، در حالی که والد دیگر بی‌خیال است و این قوانین را زیرپا می‌گذراد. بازگشت بچه‌ها از تعطیلات آخر هفته با یک پدر یا مادر با سبک فرزندپروری سهل گیرانه می‌تواند برای همه یک زمان پرتنش و ناراحت کننده باشد.
- کودک ممکن است پس از ملاقات با والدین دیگر خود، مدتی طول بکشد، از چند ساعت تا چند روز تا دوباره آرام بگیرد.
بیشتر بخوانید: فریاد و تنبیه، دو اشتباه والدین در تربیت کودک
برخی از مشکلات رایجی که کودکان در خانواده‌های تک والدی با آن مواجه هستند عبارتند از:
- کودکان والدین مجرد ممکن است از سنین پایین‌تر وظایف و مسئولیت‌های بیشتری در اطراف خانه داشته باشند، فقط به این دلیل که بزرگسال دیگری در اطراف وجود ندارد و این مسئولیت پذیری می‌تواند فعالیت‌های معمولی کودکان مانند معاشرت با دوستان یا بازی را، کاهش دهد.
- اگر کودکی عادت داشته باشد که در خانه حرفی تقریباً برابر داشته باشد، ممکن است با معلمان و دیگر مقاماتی که انتظار اطاعت بی چون و چرا دارند، درگیر شود.
- ممکن است کودک درک نکند که والدینش گاهی به همراهی بزرگسالان نیاز دارند.
- در خانواده‌هایی که از هم جدا شده‌اند، کودک ممکن است بین دو والدین خود احساس زیادی بودن کند و فکر می‌کند که باید «یک طرف» را انتخاب کند، این امر به‌ویژه اگر والدین نسبت به یکدیگر رفتار خصمانه داشته باشند، بیشتر صادق است.
نکات مثبت برای تک والد و فرزند
برخی از نکات مثبت خانواده تک والدی شامل موارد زیر است:
- کودکی که فقط با یک والد خود زندگی می‌کند و مورد محبت و حمایت قرار می‌گیرد، مشکلی بیش از فرزندی که از یک خانواده دو والد است، ندارد.
- این‌که کودک از اوقات فراغت خود به طور سازنده استفاده کند یا نه (مثلاً مطالعه یا ورزش) به نظم، روال خانوادگی و زمان با کیفیت بین والدین و فرزند بستگی دارد، نه این‌که کودک یک یا دو والدین در خانه داشته باشد.
- کودک معمولا بالغ و مسئولیت‌پذیر است.
- والدین معمولاً متکی به خود و با اعتماد به نفس هستند.
- رابطه بین والدین و فرزند نزدیک است.
- پدران مجرد بیشتر از پدران متاهل از روش‌های فرزندپروری مثبت استفاده می‌کنند.
- خانواده‌های تک‌والدی کم‌تر از خانواده‌های دو والدی بر نقش‌های سنتی جنسیتی تکیه می‌کنند.
- والدین مجرد به جای تنبیه بدنی کودک یا انضباط در مواجهه با رفتارهای دشوار او تمایل دارند به راهبردهای حل مسئله مثبت تکیه کنند.
مقاله “چرا باید از تنبیه بدنی کودکان به شدت پرهیز کنیم؟“
کلام آخر: به خوبی می‌دانیم که بزرگ کردن کودک به تنهایی بسیار استرس‌زاست؛ به عنوان والدین مجرد، باید چندین کار انجام دهید و به جای دو نفر تصمیم بگیرید. اما مطمئن باشید با یک سیستم پشتیبانی خوب، می‌توانید بر بسیاری از این مشکلات غلبه کنید و خانواده‌ای قوی‌تر و شادتر بسازید.
