یک کودک کاملاً خوش اخلاق (یا بزرگسال) احتمالاً موجودی افسانه‌ای است. انسان در هنگام تعامل با دیگران اشتباه می‌کند و استفاده از آن زمان‌ها به عنوان لحظاتی قابل آموزش، برای کودکان مهم است. برای آموزش آداب معاشرت به کودکان باید همانند آموزش حروف الفبا و نحوه خواندن آن، اصول اولیه آداب معاشرت را به فرزندان خود بیاموزید، اما در کنار آموزش آداب معاشرت، آموزش رفتارهای اساسی نیز اهمیت دارد. اصولی برای آداب و معاشرت وجود دارد که باید در کودکی آموزش داده شوند، تا این رفتارها در آن‌ها نهادینه شود. نکات مهم در مورد نحوه تربیت فرزندان با آداب معاشرت و رفتار خوب از طریق الگوسازی و آموزش در ادامه بخوانید.
نکات مهم برای آموزش رفتارهای خوب به کودکان
از کلمه لطفاً استفاده کن
اولین قانون آداب معاشرت که باید به کودکان بیاموزید، این است که هنگام درخواست چیزی از کسی از کلمه لطفاً استفاده کند. ” لطفاً یک لیوان آب به من بدهید.“ این جمله، یک عبارت جادویی است که باعث می‌شود، هرکس مودب‌تر به نظر برسد و احترام گذاشتن او را نسبت به اطرافیان نشان می‌دهد.
ابراز قدردانی و تشکر کنید
اهمیت تشکر از مردم برای هدایا و سایر اعمال محبت آمیز را به کودک خود بیاموزید. به عنوان مثال، او را تشویق کنید تا با گفتن یا نوشتن یک یادداشت تشکر فوری و شخصی برای هدایای تولد روی کاغذ یا کارت‌های یادداشت، قدردانی خود را ابراز کند. یک کودک پیش دبستانی می‌تواند کلمات خود را به شما دیکته کند و یک نقاشی بکشد یا نام خود را امضا کند. کودکان در سن مدرسه حتی می‌توانند ایمیل و یا پیام برای تشکر از کسی ارسال کنند.
همدلی خود را نمایان کنید
به کودک خود کمک کنید تا بفهمد که مسخره کردن یک دوست یا گفتن چیزهای ناخوشایند باعث ایجاد احساس بد در دیگران می‌شود. سوالاتی از این قبیل بپرسید: “اگر کسی به شما را مسخره کند و شروع به خندیدن کند چه احساسی خواهید داشت؟”
رفتار خوب را تحسین کنید
به فرزندانتان اجازه دهید بدانند که وقتی مودب هستند، چقدر به آن‌ها افتخار می‌کنید. تحسین کودکانتان برای رفتار خوبشان، می‌تواند باعث تشویق آن‌ها به داشتن همه‌روزۀ چنین رفتاری شود. همیشه به آن‌ها بگویید که باملاحظه و مؤدبانه رفتار کرده‌اند: خیلی خوب بود که برای خاله یه صندلی آوردی.
مخالفت خود را نشان دهید
دلیل مخالفت خود را همیشه توضیح دهید. اگر توقعات ما مناسب باشد و برای کودکان قابل درک باشد ولی کودکان آن‌ها را برآورده نکنند، نارضایتی نه تنها اشکالی ندارد، بلکه مهم است. وقتی کودکان بدرفتاری می‌کنند، نیاز دارند که به آن‌ها بگوییم که از آن‌ها انتظار بیشتری داریم و توضیح دهیم که “بیشتر” چیست.
به افراد بزرگتر از خود احترام بگذار
مهم است که آن‌ها یاد بگیرند، چگونه به دیگران احترام بگذارند و این از احترام به اطرافیان آن‌ها شروع می‌شود. اگر دو بزرگسال در حال صحبت هستند، به فرزند خود بیاموزید که حرف آن‌ها را قطع نکند. در عوض، او باید منتظر مکث در مکالمه خود باشد و بگوید ببخشید.
به کودک خود کمک کنید از کلمات استفاده کند نه از اعمال
بسیاری از اوقات، کودکان خردسال رفتار بدی از خود نشان می‌دهند، زیرا نمی‌دانند چگونه حرف و نیت خود را بیان کنند. برخی از موقعیت‌هایی را که فرزندتان با آن‌ها مشکل دارد بازی کنید و به او نشان دهید که چگونه با آرامش و قاطعیت با کلمات به جای عمل پاسخ دهد.
نوبت را رعایت کنند
بچه‌ها باید بفهمند که باید منتظر نوبت خود باشند، درست مثل بقیه. زمین بازی آموزش‌هایی را در این زمینه ارائه می‌دهد: رفتارهایی مانند هل دادن، به هم خوردن صف یا زورگویی را نباید نه انجام دهند و نه از طرف دیگران تحمل کنند.
اشتراک گذاری
به فرزندان خود کمک کنید اهمیت اشتراک گذاری با دیگران را در مدرسه و زندگی درک کنند. وقتی می‌بینید که فرزندتان وسایلش را با دیگران به اشتراک می‌گذارند، رفتار خوب را با تعریف و تمجید از آن‌ها تشویق کنید. اما همچنین به آن‌ها اطلاع دهید که این رفتاری است که شما انتظار دارید. روانشناسان از والدین می خواهند تا نحوه تقسیم کردن وسایل و شریک شدن در اسباب بازی را از همان کودکی به فرزندان خود آموزش بدهند، تا فرزندان بتوانند در آینده مشارکت بهتری با دیگران داشته باشند.
زمان استراحت و تغذیه خوب را برای آن‌ها فراهم کنید
بچه‌ها وقتی خسته یا گرسنه هستند رفتار بدی از خود نشان می‌دهند. مطمئن شوید که خواب کافی و غذای مغذی و سالم دارند.
پیامدهای طبیعی کار کودک را به او نشان دهید
اگر کودک شما از اجزای آداب غذا خوردن، خودداری می‌کند، نتیجۀ منطقی، آن است که تا وقتی تغییری در رفتارش نداده است، نباید غذا بخورد و یا اگر سر میز شام مدتی آرام ننشست، دیگر آن شب شام نخواهد داشت و یا فقط باید نان و پنیر بخورد!
صادق باشید
در حالی که گاهی اوقات برای کودکان «تذکر دادن» به بدرفتاری سخت و دردناک است، اما آن‌ها باید درک کنند که صداقت بهترین سیاست است. هنگامی که آن‌ها انجام کار اشتباهی را اعتراف کردند، به آن‌ها بگویید که اگر اشتباه خود را نمی پذیرفتند، عصبانی‌تر یا ناامیدتر می‌شدید.
احوالپرسی مناسب با افراد/مکالمه
امروزه بسیاری از کودکان در ملاقات یا صحبت با دیگران رفتارهای اصولی و آداب را رعایت نمی‌کنند. آداب معاشرت به این معناست که هنگام سلام کردن و صحبت کردن با او، گوش دادن به آنچه می‌گوید، پاسخ دادن به سؤالات و انتظار نوبت شما برای صحبت کردن، در چشمان او نگاه کنید، مهارت‌هایی که امروزه بسیاری از کودکان به شدت فاقد آن هستند.
بیشتر بخوانید: نکات کلی در رابطه با آموزش احترام به کودکان
چگونه رفتار کودکان را بهبود ببخشیم
در اینجا چند راه وجود دارد که می‌توانید فرزندتان را به سمت آداب معاشرت راهنمایی کنید تا از این رفتارهای خاص که فاقد آن هستند، بکاهید.
گفتگوهای شام داشته باشید: نه تنها شام‌های خانوادگی منظم برای سلامت و رشد کودکان مهم هستند (با کاهش خطر چاقی، عادات غذایی سالم‌تر، بهبود مهارت‌های اجتماعی و عاطفی، عملکرد بهتر مدرسه و موارد دیگر مرتبط هستند)، بلکه می‌توانند فرصت‌های عالی برای این‌که بچه‌ها تمرین کنند که چگونه با دیگران صحبت کنند و چگونه مکالمه کنند (گوش دادن، منتظر نوبت صحبت کردن، مخالفت محترمانه و غیره).
از بچه‌ها بخواهید که مرتباً «متشکرم» و «لطفا» بگویند: چه در خانه یا در رستوران، بچه‌هایتان را عادت دهید وقتی کسی برایشان غذا سرو می‌کند، در کاری به آن‌ها کمک می‌کند، هدیه می‌دهد یا کار دیگری می‌کند تشکر کنند. به فرزندتان بیاموزید که همیشه به گارسون‌ها و پیشخدمت‌ها، رانندگان تاکسی و هرکس دیگری که به آن‌ها خدمات می‌دهد احترام بگذارد.
الگوی خوبی برای او باشید: مطمئناً فرزندتان با تماشای شما یاد خواهد گرفت، بنابراین واقعاً به رفتار خود خوب نگاه کنید. آیا وقتی کسی کاری برای شما انجام می‌دهد تشکر می‌کنید؟ آیا با فرزندان و اطرافیانتان محترمانه صحبت می‌کنید؟ آیا با خانواده، دوستان و حتی غریبه‌ها با ادب و احترام رفتار می‌کنید؟ آداب و رفتار خود را ارزیابی کنید و در صورت لزوم اصلاحاتی را انجام دهید تا فرزندتان بتواند از شما به عنوان الگوی رفتاری استفاده کند تا نحوه تعامل صحیح با مردم را بیاموزد.
به آن‌ها نشان دهید که چگونه چت‌ها و متن‌های مودبانه بنویسند: فرزند شما با بزرگتر شدن بیشتر از طریق چت ارتباط برقرار می‌کند. برخی از اصول اولیه را با فرزندتان مرور کنید، مانند نحوه احوالپرسی با یک نفر در ایمیل، نحوه نوشتن با لحن واضح و مودبانه، و نحوه امضا کردن در انتهای ایمیل (با “ارادتمند” یا “واقعاً شما، ” یا “بهترین”). اگر به فرزند بزرگتر خود در سن مدرسه اجازه دسترسی به رسانه‌های اجتماعی را داده‌اید، مطمئن شوید که او هرگز نظرات بی‌ادبی ارسال نمی‌کند.
اهمیت همدلی را به آن‌ها بیاموزید: به فرزند خود عادت کنید که به کسانی که ممکن است نیازمند هستند توجه کند (مثلاً کسی که با در یا کیف سنگینی دست و پنجه نرم می‌کند). به او بیاموزید که فراتر از نیازهای خود فکر کند و به این فکر کند که چگونه می‌تواند به کسی که ممکن است به کمک نیاز داشته باشد کمک کند.
تلویزیون را خاموش کنید: دعوا، بحث و استفاده از کلمات زشت در برنامه‌های خبری رایج است، کودکان را از دیدن این برنامه‌ها منع کنید. به طور کلی کاهش زمان نمایشگر ایده خوبی است. تحقیقات نشان می‌دهد که کاهش زمان صفحه نمایش باعث بهبود سلامت، نمرات و رفتار کودکان از جمله مزایای دیگر می‌شود.
روی راه‌هایی برای محدود کردن استفاده از تلفن همراه و سایر وسایل الکترونیکی کار کنید: محدود کردن صفحه‌نمایش مزایایی دارد که فراتر از ایجاد رفتارهای بهتر است.
بیشتر بخوانید: تاثیرات استفاده از شبکه‌های اجتماعی در کودکان
کلام آخر: همه ما دوست داریم فرزندانمان مورد احترام و محبوبیت دیگران باشند. مشاور آداب رفتاری کودکان، کری پرستون، توضیح می‌دهد: “تمرین، تمرین، تمرین. بهترین راه برای تمرین داشتن اخلاق عالی این است که با مادر، پدر و خواهر و برادر خوب رفتار کنیم. این زمانی است که اکثر ما در بدترین حالت خود قرار داریم.” پرورش، نشان دادن و آموزش آداب خوب درس مادام‌العمر است. در مورد محدودیت‌های رشد کودک خود صبور باشید. کودکان پیش دبستانی تازه شروع به همدلی می‌کنند و درک می‌کنند که دنیا شامل برخی از تشریفات بسیار پیچیده است. کودکان خردسال در سنین مدرسه هنوز در حال تفکیک چیزهایی هستند که جسورانه و نشاط آور است. تسلط بر مهارت‌های اجتماعی ممکن است سال‌ها طول بکشد. با انجام بهترین کاری که در اکثر مواقع می‌توانید انجام دهید و با راهنمایی ملایم شما بیشترین انتظار را از فرزندان خود داشته باشید، والدین رفتار خوبی را مشاهده می‌کنند که می‌توانند به آن افتخار کنند.
