شاید شما نیز شنیده باشید که تغذیه نوزاد تا شش ماهگی تنها از شیر مادر است اما امروزه برخی از پزشکان معتقد هستند که می‌توان برای نوزادانی با شرایط خاص مثلاً کودکانی که مبتلا به رفلاکس معده هستند (خوردن غذاهای سفت‌تر و کاستن از شیر می‌تواند از رفلاکس و بالا آوردن نوزاد جلوگیری نماید) و یا نوزاد لاغر و کودک کم وزن که با شیر مادر به درستی وزن نمی‌گیرد، به شرط این‌که در 4 یا 5 ماهگی به وزن 7 کیلوگرم رسیده باشد، می‌توان تغذیه تکمیلی و کمکی را برایشان آغاز کرد.
اما نوزادی که تا قبل از این تنها شیر می‌خورده و شاید بلع سایر غذاها برایش مشکل باشد، با چه غذاهایی می‌تواند تغذیه کمکی را شروع کند؟ شروع غذا برای نوزاد پنج ماهه نیز همانند شروع تغذیه کمکی برای کودک شش ماهه است و شما از همان رژیم غذایی می‌توانید پیروی کنید.
برای شروع غذاهای سفت، می‌توانید در روز تنها یک وعده که شامل سه قاشق مرباخوری میوه پخته و کاملاً له شده می‌باشد را شروع کنید. بهترین میوه‌ها برای شروع غذای تکمیلی کودک شما، سیب، موز و گلابی کاملا پخته شده (بخارپز شده) است. برای خوراندن میوه‌ها به کودک از قاشق‌های پلاستیکی و بسیار کوچک استفاده کنید، کودک را در زاویه مناسب بنشانید (هیچوقت به صورت خوابیده مواد غذایی جامد و یا حتی دارو را به کودک ندهید) و اجازه دهید کودک غذا را به طور کامل مزه کند و اگر آن را دوست نداشت به خوردن بقیه‌ی آن اصرار نورزید. به احتمال زیاد کودک شما در دفعات بعدی راحت‌تر این میوه‌ها را می‌خورد و به مزه‌ی آن‌ها بیشتر عادت می‌نماید.
بعد از میوه‌ها شما می‌توانید غذاهایی مانند فرنی و حریره‌ی بادام را تنها به صورت یک وعده در روزنیز به کودک خود بدهید. حواستان باشد که این غذاها، غذاهای کمکی هستند و همانطور که از اسمشان مشخص است، قرار نیست معده نوزاد شما با غذاهای کمکی پر شود، غذای اصلی نوزاد تا یک‌سالگی شیر مادر و یا شیر خشک می‌باشد.
دو مورد از پیشنهادات تغذیه نوزاد 5 ماهه:
1. حریره بادام چیست و چگونه می‌توان آن را آماده کرد:
بادام، به علت سرشار و غنی بودن از ویتامین‌ها و مواد مغذی بهترین انتخاب برای شروع تغذیه‌ی کودکان می‌باشد. در ادامه با طرز تهیه حریره‌ی بادام که کاری بسیار ساده است آشنا می‌شوید.
بادام شیرین: پنج تا شش عدد
شیر: شیر خشک مخصوص نوزادان زیر یک سال
آب جوشیده: نصف استکان
ابتدا بادام‌ها را با آب گرم خیس کنید، بعد از یک ساعت پوست آن‌ها به راحتی جدا خواهد شد. بادام‌های پوست گرفته را کاملاً آسیاب کرده و سپس آن‌ها را با آب و شیر مخلوط کرده و بر روی حرارت ملایم قرار دهید. اگر احساس کردید که تکه‌های بادام هنوز درشت است و به دندان می‌آیند، با کمک مخلوط کن آن را نرم کنید. مخلوط را بر روی حرارت ملایم به آرامی هم بزنید تا کمی غلیظ شود. برای بهتر شدن مزه حریره بادام می‌توانید از میزان کمی شکر نیز در حین جوشیدن استفاده نمایید. بعد از خنک شدن و رسیدن به دمای محیط می‌توانید چند قاشق از آن را به کودک خود بدهید.
بیشتر بخوانید: نکات مهم درباره‌ی تغذیه و خوابیدن کودک نوپا
2. طرز تهیه فرنی به عنوان غذای کمکی نوزاد
آب جوشیده: ۱ فنجان
شیر خشک: ۱ پیمانه
آرد برنج: ۱ قاشق غذاخوری
آب را درون ظرفی ریخته و آرد برنج را به تدریج به آن اضافه کرده و به خوبی هم بزنید، سپس آن را روی حرارت قرار دهید و به هم‌زدن ادامه دهید تا قوام بیاید، ۱۰ دقیقه زمان می‌برد تا آرد پخته شده و به قوام لازم برسد، بعد از پخته شدن، شیر خشک را به آن اضافه کرده و هم بزنید، بعد از حدود 5 دقیقه شعله را خاموش کرده و اجازه دهید فرنی سرد شود، کودک شما این غذا را خیلی دوست خواهد داشت.
به صورت کلی نوزاد در چهار ماهگی، 4 الی 5 وعده غذا می‌خورد و بیشتر زمان روز را بیدار و درحال کشف اشیا، محیط و آدم‌های اطراف خود می‌باشد، در این سنین کودک می‌تواند به راحتی گردن خود را نگه داشته و مزه‌ها را بشناسد. در نتیجه زمان مناسبی برای آشنا کردن او با انواع طعم‌ها و غذاهای مفید برای نوزادان است.
نکته‌ی دیگری که در اینجا می‌توانیم به آن اشاره نماییم، استفاده از شیشه و سرشیشه‌ها برای خوراندن محتویات غذاهای کمکی به نوزاد است. گاهی ممکن است به علت سریع خوردن این غذاها، کودک دچار سرفه شود، برای جلوگیری از این اتفاق می‌توان از سرشیشه‌های مخصوص غذاهای کمکی و سوپ استفاده نمود.
با گذشت زمان شما می‌توانید از سبزیجات نیز در تغذیه کودک بهره ببرید، سبزیجاتی مثل هویج، تره‌فرنگی، کدو حلوایی، کدو سبز و … ؛ به علاوه کم کم می‌توانید با استفاده از آب مرغ و آب گوشت، پروتئین را نیز به وعده‌های غذایی اضافه کرده و سوپ‌های متنوعی برای فرزند خود درست کنید.
بیشتر بخوانید: چه زمانی و چگونه کودک را از شیر بگیریم
توجه داشته باشید که پختن مواد غذایی برای نوزاد باید در ظرفی در بسته صورت بگیرد تا ویتامین‌های آن بیشتر حفظ گردد، از طرفی خوب است که سبزیجات را در مراحل پایانی پخت غذای کمکی به آن بیافزایید. غذای کودک را زیاد درست نکنید چرا که نوزاد باید هر روز غذای تازه بخورد. هیچ گاه غذای در یخچال مانده یا درست شده با مواد مانده را به کودک ندهید.
هنگام غذا دادن به بچه‌ها حتماً با آن‌ها صحبت کنید و یا با بازی کردن آن‌ها را علاقه‌مند به غذا خوردن و اشتها داشتن نمایید. یکی از مواردی که باید در مورد تغذیه کودکان بدانید و از خطرات آن آگاه باشید، ممنوعیت خوراندن عسل، اسفناج و مواد حساسیت‌زا مانند توت‌فرنگی، بادام زمینی و موارد مشابه تا قبل از یک‌سالگی به کودک می‌باشد.
اغلب دکترها، اطلاعاتی از این دست را به والدین کودک خواهند گفت ولی در اینجا نیز باید به این نکته مهم اشاره می‌کردیم. معده‌ی نوزادان به هیچ‌وجه توانایی هضم عسل را ندارد و عسل در کودکان زیر دو سال می‌تواند باعث خونریزی معده نوزاد شده و حتی خطر مرگ را به همراه داشته باشد.
خوراکی‌های حساسیت‌زا نیز می‌توانند به همین میزان خطرناک باشند. اگر به هر دلیلی نوزاد شما هر کدام از موارد بالا را سهواً بلعید، حتماً و فوراً او را به متخصص برسانید. بهترین و ایده‌آل‌ترین حالت برای شروع تغذیه کمکی به کودک، 6 ماهگی و بالاتر از آن است. اما اگر به هر دلیلی کودک نیاز به تغذیه کمکی داشت، در نظر داشته باشید که هنوز هم شیر وعده‌های اصلی غذایی او را پر می‌کند و باید همواره در دسترس نوزاد شما باشد.
امیدواریم با خواندن این مطالب از تجربه تغذیه در کودکان و رفتارهای بامزه آن‌ها حین خوردن غذاهای تکمیلی لذت ببرید. بزرگ شدن هر روز بچه‌ها همراه با کلی لحظات شیرین و به یادماندنی برای والدین آن‌هاست.
