تمیز نگه داشتن اتاق خواب کودک ممکن است غیرممکن به نظر برسد. چند بار از فرزندتان می‌خواهید که اتاقش را قبل از این‌که واقعاً انجام دهد تمیز کند؟ یا قبل از این‌که تسلیم شوید و خودتان این کار را انجام دهید؟ فرزند شما لزوماً شما را نادیده نمی‌گیرد یا سعی نمی‌کند شما را عصبانی کند. در واقعیت، ممکن است فهرست کاملی از دلایل زمینه‌ای برای اتاق خواب نامرتب کودک شما وجود داشته باشد و این‌که چرا کودک شما اتاق خود را تمیز نگه نمی‌دارد. وقتی به این دلایل ریشه‌ای رسیدگی می‌کنید، می‌توانید به فرزندتان کمک کنید تمیز و منظم بماند. تنها چیزی که لازم است کمی صبر است. در اینجا برخی از محتمل‌ترین دلایلی که کودک شما اتاق خود را تمیز نگه نمی‌دارد آورده شده است.
هنوز به آن‌ها آموزش داده نشده است
در اینجا یک نکته وجود دارد که اکثر والدین در مورد تمیز نگه داشتن اتاق کودک متوجه نمی‌شوند: تمیز کردن یک مهارت است. بزرگسالان اغلب فراموش می‌کنند که بچه‌ها باید این مهارت را آموزش ببینند. در عوض، بیشتر والدین فقط به فرزندان خردسال خود می‌گویند که اتاق‌هایشان را تمیز کنند. سپس، آن‌ها دور می‌شوند و از فرزندانشان انتظار دارند که دقیقاً بدانند چه باید بکنند. به نظر می‌رسد مفهوم تمیز کردن باید واضح باشد، اما به یاد داشته باشید که شما یک فرد بالغ هستید و سال‌ها مهارت در نظافت دارید. برای فرزند شما، این می‌تواند کاملاً جدید باشد. به جای این‌که از فرزندتان بخواهید به تنهایی تمیز کند، چرا چند بار اول به او کمک نکنید؟ پس از آن، سعی کنید در اتاق بمانید و در زمانی که کودکتان تمیز می‌کند راهنمایی کنید. به زودی، فرزند شما می‌تواند به تنهایی کارهای نظافتی را انجام دهد.
آن‌ها را دست‌پاچه نکنید
آیا تا به حال یک کار بزرگ و طاقت فرسا برای انجام دادن داشته‌اید؟ به یاد بیاورید وقتی حتی مطمئن نبودید ابتدا کدام قدم را بردارید چه احساسی داشتید؟ ممکن است فرزند شما در مورد تمیز کردن اتاقش همین احساس را داشته باشد. گاهی اوقات، یک کودک از تمیز کردن اجتناب می‌کند، زیرا آن‌ها بهم ریختگی را بزرگ می‌بینند و کاملاً شوکه می‌شوند. بنابراین، آن‌ها نمی‌دانند از کجا شروع کنند. اگر کودک شما پیش دبستانی است، هنوز نمی‌داند که چگونه وظایف را انجام دهد، آن‌ها را به کارهای کوچک‌تر تقسیم کنید و خودتان به آن‌ها کمک کنید.
جنگ قدرت راه نندازید
اکثر کودکان معمولا از تمیز کردن اتاق خود امتناع می‌ورزند، چون آن‌ها ترجیح می‌دهند کار دیگری انجام دهند، مانند استفاده از وسایل الکترونیکی یا بازی کردن. برخی از بچه‌ها آنقدر در یک فعالیت خاص غرق می‌شوند که این تنها کاری است که می‌خواهند انجام دهند. به این موضوع نگاه کنید، اگر انتخاب شما انجام یک کار سرگرم کننده در مقابل کاری است که به نظر یک کار طاقت فرسا است، کدام یک را انتخاب می‌کنید؟ گاهی امتناع از مرتب کردن اتاق بخشی از یک جنگ قدرت بزرگ‌تر و مداوم است. اگر چنین است، کودک شما نه تنها از تمیز کردن اجتناب می‌کند، بلکه در مقابل شما مقاومت می‌کند. هرچه بیشتر سعی کنید این بچه‌ها را کنترل کنید، آن‌ها بیشتر عقب می‌نشینند و امتناع می‌کنند. سرپیچی آن‌ها باعث می‌شود شما احساس خستگی، عصبانیت، ناامیدی کنید. با خود می‌گویید: «ما سخت تلاش می‌کنیم تا برای فرزندمان فضای راحت و امن فراهم کنیم و آن‌ها در مقابل حداقل کاری که می‌توانند انجام دهند این است که فضای خود را تمیز نگه دارند! هر چقدر هم که عصبانی شدید، سعی کنید این رفتار را شخصی نکنید. اکثر بچه‌ها یک مرحله نامرتب را پشت سر می‌گذارند، اما این هیچ ربطی به شما ندارد و همه چیز به آن‌ها مربوط می‌شود. به یاد داشته باشید که بستن در و «رها کردن آن» یک انتخاب کاملاً منطقی است که می‌توانید انجام دهید، به خصوص اگر مسائل رفتاری چالش برانگیز زیادی باهم دارید. به هر حال، این آشفتگی آن‌ها است، اگر آن‌ها می‌خواهند این‌طور زندگی کنند، می‌توانید به آن‌ها اجازه دهید این کار را انجام دهند.
نگویید “اتاقت را تمیز کن”
گفتن «اتاق خود را تمیز کنید» برای بچه‌های کوچک‌تر خیلی مبهم است. طبیعی است که کودک موقع تمیز کردن اتاقش حواسش به بازی کردن پرت شود. انتظار این‌که کودک خردسال با اسباب بازی‌ها منحرف نشود، غیرواقعی است. راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید با یک موقعیت تمرینی گام به گام جلو بروید و به کودکان آموزش دهید، در حالی که به آن‌ها یادآوری می کنید که کدام سبد و قفسه برای چه چیزی است:
- تمام حیوانات عروسکی را بردار و در سطل خود قرار بده.
- کتاب‌ها را دوباره در قفسه بگذار.
- تمام وسایل آشپزخانه را بیرون اتاق ببر.
- همه قطعات لگوها را در سطل بریز و…
گاهی ممکن است از این‌که بچه‌ها دقیقا به حرف‌های شما توجه نمی‌کنند، احساس ناامیدی کنید. به یاد داشته باشید که آن‌ها بچه هستند! این اتفاق فقط در طول تمرین است، زمانی می‌رسد که می‌توانید انتظار استقلال را داشته باشید، صبور باشید اما ابتدا باید زمان و تلاش خود را صرف تمرین کنید.
بیشتر بخوانید: مهم ترین راهکارهای مرتب نگه داشتن اتاق کودک
آن‌ها را به نظم عادت دهید
وقتی می‌خواهید اتاق خواب فرزندتان را تمیز نگه دارید، به ثبات نیاز دارید. به فرزندتان این فرصت را بدهید که کارهای تمیز کردن خود را تکرار کند و به آن تسلط پیدا کند. قبل از این‌که از فرزندتان بخواهید اتاق را تمیز کند، منتظر نمانید تا اتاق کاملاً به هم ریخته شود. درعوض، نظافت را به بخشی از برنامه روزانه او تبدیل کنید. از فرزندتان بخواهید هر روز در ساعت معینی اتاقش را تمیز کند. به عنوان مثال، می توانید از کودک خود بخواهید هر شب بلافاصله پس از پوشیدن لباس خواب، اسباب بازی‌های خود را کنار بگذارد.
روشن کنید که تا چقدر بهم ریختگی مشکلی ندارد
گاهی اوقات اتاق خواب کودک شما کمی نامرتب است و ممکن است تا آن حد مشکل نداشته باشید. اما مهم است که به فرزندتان بگویید چه چیزی را نمی‌پذیرید. اگر نمی‌توانید تحمل کنید که لگوها روی زمین پخش باشند، با فرزندتان واضح صحبت کنید: «لگوها باید به محض این‌که کار با آن‌ها تمام شد، سرجای خود گذاشته شوند. می‌توانید آن‌ها را در سطل مخصوص لگوها قرار دهید». توضیح دهید که چرا اشکال دارد لگوهای روی زمین پخش باشد. برخی از بچه‌ها اهمیت مرتب کردن را نمی‌دانند. برای آن‌ها، توضیح این‌که چرا مرتب بودن اهمیت دارد می‌تواند کمک کند. بهتر است مواردی از این قبیل به آن‌ها بگویید:
“اگر لگوها را بر نداری، روی آن‌ها پا می‌گذاری و به پاهایت آسیب می‌زنی.”
“وقتی لباس‌ها روی تخت شما مچاله می‌شوند، چروک می‌شوند و بد به نظر می‌رسند.”
“اگر آن بسته‌های خوراکی را دور نریزید، ممکن است حشرات را جذب کند.”
انتظار بیش از حد نداشته باشید
کودک شما باید بداند که شما بیشتر از این‌که اتاقش مرتب باشد به او اهمیت می‌دهید. کودکان هم مثل بزرگسالان ممکن است، روزهای بدی داشته باشند. اتاق هیچ‌کس همیشه تمیز نخواهد بود، به استثنای کسانی که از کمال‌گرایی یا وسوای فکری(OCD) رنج می‌برند. امکان دارد که کودک به خاطر برخی مسائل احساس اضطراب یا احساس افسردگی کنند و اگر این‌طور باشد، ظاهر اتاق آن‌ها بیانگر این موضوع خواهد بود. اگر فرض کنید که کودک تنبلی می‌کند و با کودک خود به گونه‌ای رفتار کنید که تنبل است، او احساس می‌کند که شما شرایط او را درک نکرده و نمی‌فهمید. ابتدا به نیازهای انسانی و عاطفی کودک توجه کنید، سپس روی تمرین به عادات کار کنید. وقتی کودک احساس کند که به آشفتگی ذهنی و عاطفی او توجه دارید و دوستش دارید، توانایی و انگیزه‌ی بیشتری برای سر و سامان دادن به آشفتگی‌های فیزیکی پیدا خواهد کرد.
از یادآورهای بصری استفاده کنید
برخی از بچه‌ها به کمک نیاز دارند تا به خاطر بیاورند که قسمت‌هایی مانند قفسه‌های کتاب وقتی مرتب به نظر می‌رسند. وقتی قفسه کتاب مرتب شد، عکس بگیرید و آن را روی دیوار بگذارید. همچنین می‌توانید یادداشت‌هایی مانند: «کتاب‌ها از بلندترین تا کوتاه‌ترین» را اضافه کنید. یک نکته مفید دیگر: یک چک لیست کارها را روی در نگه دارید تا فرزندتان بتواند هر کار را در حین انجام آن علامت گذاری کند.
بیشتر بخوانید: 10 ترفند برای مرتب کردن انواع اسباب بازی در اتاق کودک
کلام آخر: علت به هم ریختگی فرزندتان هرچه که باشد، می‌توانید کارهایی انجام دهید تا او را تشویق کنید تا اتاق خواب نامرتب خود را تمیز کند. فقط گفتن “اتاق شما به هم ریخته است” به بچه‌ها کمک نمی‌کند که برای رفع آن چه کاری باید انجام دهند. برخی از بچه‌ها به کمک و راهنمایی بسیار خاصی نیاز دارند.
