تاثیر رفتار والدین بر کودکان بسیار زیاد است. والدین با روشهای تربیتی که پیش میگیرند، خصوصیات فردی آینده کودکانشان را رقم میزنند. بسیاری از پدر و مادرها بدون اینکه نظارتی بر روی رفتار و اعمال خود داشته باشند از خرده اشتباهات کودکان شان ایراد میگیرند. بدیهی است که اگر فرزند مودبی دوست دارید، مهم است که به عنوان والدین الگوهای مناسبی برای فرزندان خود باشید. رفتارهای منفی شما میتواند برای رشد کودک مضر باشد و منجر به ایجاد رفتار بد شود. از این رو در این مطلب تاثیر رفتار والدین بر نحوه تربیت کودک مودب را مورد بررسی قرار دادهایم.
آموزش مهارتهای اجتماعی
بر اساس تحقیقات انجام شده توسط دانشگاه شیکاگو، کودکان ضد اجتماعی مدل رفتاری خود را از والدین خود میآموزند. مهارتهای اجتماعی را میتوان بهعنوان همه چیز از «لطفا» و «متشکرم» مودبانه تا صحبت در مقابل جمعیت تفسیر کرد. کودکان از والدین خود الگو میگیرند و از آنها یاد میگیرند. شما میتوانید بر بسیاری از جنبههای رفتار فرزندتان و همچنین نگرش او تأثیر بگذارید. شما میتوانید با الگوبرداری از رفتار محترمانه و مراقبتی در روابط خود به فرزندتان کمک کنید تا روابط محترمانه را یاد گرفته و به کار برد.
1- اخلاق خوب و مودب بودن یک عادت خوب است. رابین تامپسون، بنیانگذار etiquette-network.com میگوید: «رفتار مؤدبانه یک روش زندگی است، نه فقط چیزی که وقتی در یک عروسی یا رستوران مجلل هستید، آن را رعایت کنید. بنابراین بهتر است که هر چه زودتر شروع کنید تا مودب بودن به عادتی تبدیل شود که کودک به طور خودکار انجام میدهد، چه در خانه باشد یا خارج از خانه.»
2- فراموش نکنید رفتار مودبانه به رشد اجتماعی فرزند شما کمک میکند. کارشناسان میگویند کودکانی که از سنین پایین به آنها مهارتهای اجتماعی آموزش داده نمیشود، در یک نقطه ضعف مشخص قرار دارند. یک کودک بداخلاق و بیادب هم برای بزرگترها و هم سایر بچهها به طور یکسان یک معضل است. بچهها از همبازیهایی که از گفتن «ببخشید» غفلت میکنند آزرده خاطر میشوند و از همراهی با کودکی که نمیداند چگونه اسباببازیهایش را با دیگران شریک شود یا به نوبت رفتار کند، لذت نمیبرند.
3- آداب یادگیری یک آموزش مادامالعمر است. ابرلی میگوید: «این یک شبه اتفاق نمیافتد و باید به آرامی آن را انجام دهید. معرفی یک مهارت اجتماعی جدید در ماه مانند آموزش “سلام” به کودک 2 ساله خود، برای مثال وقتی شخص دیگری او را مورد خطاب قرار میدهد و با تمجید از او در هنگام انجام این کار این فرآیند را برای همه قابل مدیریت میکند.»
4- رفتار شما مهم است. ابرلی میگوید: «این بدان معناست که وقتی از شریک زندگی خود میخواهید کاری برای شما انجام دهد، این کار را با یک «لطفا» و «متشکرم» انجام دهید.»
5- سازگاری مهم است. یادگیری اخلاق خوب نیاز به تمرین و تقویت زیادی دارد، بنابراین مطمئن شوید که شما، همسرتان و سایر مراقبین کودک رفتارهای مشابهی را تشویق میکنید و یا نهی میکنید. اگر شوهرتان به کودکتان اجازه دهد غذا را در حین خوردن بریزد و شما این کار را نکنید، فرزندتان نمیداند چه انتظاری از او میرود.
همدلی را در فرزند خود پرورش دهید
هوش عاطفی و همدلی، یا توانایی قرار دادن خود به جای دیگران و در نظر گرفتن احساسات و افکار او، یکی از اساسیترین ویژگیهای افراد خوب است. مطالعات نشان دادهاند که داشتن ضریب عاطفی بالا یعنی توانایی درک احساسات خود و دیگران یک جزء مهم موفقیت در زندگی است. برای تشویق همدلی در فرزندتان، خودتان با کودک همدلی کنید و احساسات خود را با او در میان بگذارید و فرزندتان را تشویق کنید تا در مورد احساساتش صحبت کند و مطمئن شوید که میداند شما به آنها اهمیت میدهید. وقتی با دوستی درگیری پیش میآید، از او بخواهید تصور کند که دوستش چه احساسی دارد و راههای مدیریت احساساتش را به او نشان دهد و به طور مثبت برای حل و فصل تلاش کند.
بیشتر بخوانید: تاثیرات شگفت انگیز محبت و همدلی با کودک
تفکر قبل از صحبت کردن
یکی دیگر از راههای تربیت کودک مودب این است که به فرزندتان یاد بدهید که پیش از این که راجع به یک موضوع صحبت کند به فکر کردن درباره آن بپردازد. تا جایی که امکان دارد در زمان سخن گفتن با فرزند خود از او بپرسید که منظور واقعی او از حرف زدن چیست و درباره حرف مورد نظر به چه اندازه فکر کرده است. همچنین به کودک خود بگویید که سعی کند در تمام مواقع حرفهای خود را پیش از به زبان آوردن به طور کامل مورد سنجش قرار دهد و در صورتی که این عمل را انجام داد بهتر است که او را مورد تشویق قرار داده و برای او پاداشی در نظر بگیرید.
صحبت فرزندان خود را قطع نکنید
یکی از راههای پرورش مهارتهای ارتباطی و اجتماعی در کودکان، صحبت کردن کودک و نوجوان در جمع است. مهم نیست این جمع خانواده سه نفری است یا یک مهمانی و جمع بزرگ. در هر صورت کودک زمانی که اجازه و توانایی بیان افکار و احساسات درونی داشته باشد میتواند رشد ذهنی داشته باشد. وقتی والدین حرف کودک را قطع کنند مانع بروز استعداد در فرزندشان میشوند و این خود یکی از بدترین رفتارها است. هیچ گاه صحبتهای کودک هر چند نسنجیده و کم محتوا را قطع نکنید. صحبت کردن کودک به او کمک میکند بیشتر و بهتر فکر کند و در ابراز استعداد و احساسش موفقتر باشد.
نظم و انضباط را به فرزندان خود بیاموزید
والدینی که حد و مرزی برای کودکان خود تعیین نمیکنند، یا رفتار بد کودک را قاطعانه اصلاح نمیکنند، ممکن است در واقع با نیت خوب به فرزندشان آسیب بزنند. کودکانی که نظم و انضباط ندارند، ناخوشایند، خودخواه و به طرز شگفتانگیزی ناراضی هستند. برخی از دلایل متعددی که چرا ما نیاز به نظم و انضباط داریم شامل این واقعیت است که کودکانی که قوانین، مرزها و انتظارات واضحی به آنها داده میشود، مسئولیت پذیرتر و خود کفاتر هستند، احتمال بیشتری دارد که انتخابهای خوبی داشته باشند و دوستان بیشتری داشته باشند. به محض مشاهده مشکلات رفتاری مانند دروغ گفتن یا صحبت کردن، آنها را با عشق، درک و قاطعیت مدیریت کنید.
به آنها مسئولیت بدهید
وقتی کودکان فهرستی از کارهای مناسب سنشان را در خانه داشته باشند، مانند کمک به چیدن میز یا جارو کردن زمین، احساس مسئولیت و موفقیت پیدا میکنند. انجام یک کار خوب و احساس اینکه آنها به خیر و صلاح خانواده کمک میکنند میتواند باعث شود بچهها نسبت به خودشان احساس غرور کنند و به آنها کمک کند شادتر شوند.
به آنها بیاموزید که قدردان باشند
به فرزندتان بیاموزید که چگونه سپاسگزار باشد و چگونه این قدردانی را ابراز کند، یکی از اجزای اصلی تربیت کودک خوب است. چه برای یک وعده غذایی که برای شام آماده کردهاید و چه برای هدیه تولد مادربزرگ و پدربزرگ، به فرزندتان یاد بدهید که از شما تشکر کند. برای چیزهایی مانند هدیه برای تولد و تعطیلات، مطمئن شوید که کودک شما عادت به نوشتن کارتهای تشکر را پیدا میکند.
با آنها با مهربانی و احترام رفتار کنید
موثرترین راه برای ترغیب بچهها به صحبت کردن با شما و دیگران به شیوهای محترمانه و برقراری ارتباط خوب با دیگران این است که خودتان دقیقاً در هنگام تعامل با فرزندتان این کار را انجام دهید. به این فکر کنید که چگونه با فرزندتان صحبت میکنید. آیا وقتی از چیزی راضی نیستید تند صحبت میکنید؟ آیا مدام فریاد میزنید یا بددهنی میکنید؟ شیوه صحبت کردن، عمل کردن و حتی فکر کردن خود را در نظر بگیرید و سعی کنید لحن و رفتاری دوستانه و مودبانه با فرزندتان انتخاب کنید، حتی زمانی که با او در مورد اشتباه یا بدرفتاری صحبت میکنید.
بیشتر بخوانید: فریاد و تنبیه، دو اشتباه والدین در تربیت کودک
کلام آخر: تاثیر والدین بر مودب بودن کودک را نمیتوان انکار کرد. شما میتوانید نقش مهمی در شکل دادن رفتار خوب فرزندتان داشته باشید. آموختن سلام، تشکر، ادب و احترام به کودک یک مسئله راحت است. کودکان به راحتی هر مسئلهای را میآموزند و به کار میبندند. شما به راحتی میتوانید ادب را وارد چرخه رفتاری آنها کنید و به نحوی ملکه ذهنشان کنید.